Τετάρτη 31 Οκτωβρίου 2018

Η ταπείνωση πηγάζει από την αγάπη

Αν αγαπάς κάποιον, δεν τον κακολογείς, δεν τον περιφρονείς, δεν τον στενοχωρείς, διότι πληγώνεται. Εάν στενοχωρήσεις κάποιον με τα λόγια ή τη συμπεριφορά σου, δεν μπορείς ούτε να φας, ούτε να προσευχηθείς, ούτε και να κοιμηθείς.

Γέροντας Παΐσιος Ολάρου

Δευτέρα 22 Οκτωβρίου 2018

Η γνώση του Θεού επιτυγχάνεται με την αγάπη προς Αυτόν

Ειπώθηκε ήδη ότι το αγαθό ταυτίζεται με τον Θεό, επομένως και η γνώση του ταυτίζεται με την γνώση του Θεού κι επειδή ο Θεός δεν είναι ιδέα, αλλά πρόσωπο, έτσι και η γνώση Του πραγματοποιείται με την προσωπική κοινωνία μαζί Του. Η γνώση του Θεού επιτυγχάνεται με την αγάπη προς Αυτόν. Όσο περισσότερο αγαπάει ο άνθρωπος τον Θεό, τόσο περισσότερο Τον γνωρίζει και αυτή η γνώση του Θεού γίνεται πάλι αγάπη. Όπως ολοκληρωτικά αγαπάει ο Θεός τον άνθρωπο, έτσι θέλει να Τον αγαπήσει και ο άνθρωπος. Αυτό εκφράζεται με την πρώτη εντολή: «αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου εν όλη τη καρδία σου και εν όλη τη ψυχή σου και εν όλη τη διανοία σου». Καλείται να αγαπήσει ο άνθρωπος τον Θεό με όλες τις ψυχοσωματικές λειτουργίες του, με ο, τι συνιστά τον άνθρωπο.Ο τρόπος να προκόψει ο άνθρωπος στην αγάπη του Θεού είναι να τηρήσει τις εντολές Του. Η προκοπή όμως στην αγάπη του Θεού τελείται σταδιακά με σκληρές δοκιμασίες. Αυτό οφείλεται στην αδυναμία του ανθρώπου να αγαπήσει αληθινά, διότι κινούμενος στην πτωτική κατάσταση, όπου βασιλεύουν τα πάθη, απαιτείται να απειληθεί και να νικηθεί η φιλαυτία του. Οι δοκιμασίες, οι θλίψεις και οι πειρασμοί δοκιμάζουν την ελευθερία του ανθρώπου αν θα παραμείνει τελικά στην αγάπη του του Θεού η του εαυτού του. Ο Χριστός λέει ότι, όποιος θέλει να τον ακολουθήσει, θα πρέπει να απαρνηθεί τον εαυτό του. Αυτό πάλι, δεν σημαίνει ότι θα πάψει να τον αγαπά (τον εαυτό του), αλλά ότι, αν θέλει να αγαπήσει αληθινά τον εαυτό του, θα πρέπει να τον απαρνηθεί, να απαρνηθεί την «προς το σώμα εμπαθή και άλογο φιλία», την φιλαυτία δηλαδή, τα πάθη και τις επιθυμίες που τον εγκλωβίζουν στον εαυτό του. Αυτό γίνεται μόνο με το άδειασμα του εαυτού και την ολοκληρωτική αυτοπροσφορά στον Θεό (κάτι το οποίο έκανε πρώτος ο Χριστός πάνω στον Σταυρό).
Ο Θεός δίνει και μία δεύτερη εντολή, που είναι εξ ίσου μεγάλη με την πρώτη. Αυτή είναι η αγάπη προς τον πλησίον. Το «αγαπήσεις τον πλησίον σου ως σεαυτόν» σημαίνει πως υπάρχει η αγάπη προς τον εαυτό. Σε ηθικό επίπεδο σημαίνει να αγαπήσει ο άνθρωπος τον πλησίον του σαν η όπως τον εαυτό του, αλλά σε οντολογικό επίπεδο, στο οποίο κινείται η Χριστιανική Ηθική, σημαίνει να αγαπήσει τον πλησίον του ως εαυτό του. Να μην ξεχωρίζει πια τον πλησίον από τον εαυτό του, γιατί ο πλησίον είναι ο εν Χριστώ εαυτός του. Επίσης, δεν μπορεί να νοηθεί αγάπη στον Θεό, χωρίς την αγάπη προς τον πλησίον και το αντίστροφο, δεν μπορεί να αγαπάει κάποιος τον πλησίον, χωρίς να αγαπάει τον Θεό. Αυτά τα δύο «πηγαίνουν πάντα μαζί» , κάτι το οποίο θα εξηγήσουμε αργότερα.Κατά τον Γεώργιο Μαντζαρίδη, διακρίνονται τρία είδη αγάπης: α) Η ιδιοτελής, β) η φυσική και γ) η ανιδιοτελής. Στο πρώτο είδος, ο άνθρωπος δεν αγαπάει αν δεν ελπίζει να ανταποδοθεί η αγάπη του. Ανταπόδοση εννοείται το χρήμα, η δόξα, η ηδονή, η κοινωνική αναγνώριση, ακόμα και η προσωπική ψυχολογική ικανοποίηση. Το κίνητρο αυτής της αγάπης, όσο κι αν φαίνεται μεγάλη κι ανιδιοτελής, είναι το συμφέρον, έτσι δεν παύει να είναι ατελής. Στο δεύτερο είδος, ο άνθρωπος αγαπάει λόγω φυσικής συμπάθειας, όπως οι γονείς αγαπούν τα παιδια κ.ο.κ., το οποίο είναι κι αυτό ατελές. Στο τρίτο είδος της αγάπης, ο άνθρωπος αγαπάει χωρίς κανένα ιδιαίτερο συμφέρον, η αγάπη του είναι τέλεια και πηγάζει απ’ τον Θεό ή την αρετή.
Στα πρώτα πνευματικά στάδια που ο άνθρωπος κινείται από ιδιοτέλεια, πριν την απόκτηση της αγάπης στον Θεό, προηγείται ο φόβος. Ο Χριστιανισμός επικρίνεται έντονα γιατί ο φόβος λειτουργεί ως ετερόνομο στοιχείο. Για την Χριστιανική Ηθική όμως που, όπως είπαμε έχει δυναμικό χαρακτήρα, ο φόβος του Θεού είναι απαραίτητος για την μετάβαση από την ιδιοτέλεια στην ανιδιοτέλεια, η οποία χαρακτηρίζει την ηθική αυτονομία. Ο εμπαθής άνθρωπος δεν μπορεί να αγαπήσει τον Θεό με όλο του το είναι, αφού ο νους του κλίνει προς τα πάθη του. Η κάθαρση από τα πάθη και η προκοπή στην αγάπη πραγματοποιούνται με τον φόβο. Σ’ αυτό το στάδιο, ο άνθρωπος ετερονομείται, αλλά με τρόπο παιδαγωγικό, έτσι ώστε να αποκτήσει την τέλεια κι ανιδιοτελή αγάπη, η οποία «έξω βάλλει τον φόβον». Πρώτα ο άνθρωπος τηρεί το νόμο του Θεού από φόβο κι ύστερα από αγάπη. Έτσι αποκτά τον τέλειο φόβο, ο οποίος αποτελεί καρπό της παρουσίας της χάριτος και, αντί να ετερονομεί τον άνθρωπο, τον ελευθερώνει από κάθε γήινο φόβο. Ο φόβος, απ’ τον οποίο πρέπει πρώτα να απαλλαγεί ο άνθρωπος είναι αυτός του θανάτου. Όσο υπάρχει αυτός ο φόβος, ο άνθρωπος θα κινείται με ιδιοτέλεια και θα αμαρτάνει. Μόνο με την υπέρβασή του θα μπορέσει να υπάρξει ανιδιοτέλεια. Με την πίστη στον Χριστό και την ελπίδα της αναστάσεως, αλλάζει η προοπτική του θανάτου. Ο άνθρωπος πλέον δεν τον φοβάται, τον στήνει απέναντί του και τον αντιμετωπίζει με το θάρρος και τη γενναιότητα που απέκτησε με την νίκη του Χριστού επί του θανάτου. Γι αυτό, η πηγή της αληθινής, τέλειας και ανιδιοτελούς αγάπης είναι ο Θεός. Αληθινή αγάπη δεν μπορεί να υπάρξει μακριά απ’ τον Θεό, γιατί Αυτός είναι ο Μόνος Αθάνατος, Αιώνιος και πραγματικά απόλυτα Ελεύθερος.

Κυριακή 21 Οκτωβρίου 2018

Όχι αυστηροί κριτές όταν όλοι είμαστε τόσο αμαρτωλοί...

Το να κατακρίνει κανείς είναι χειρότερο απ’ όλα. Γιατί, εκείνους που νομίζουμε εμείς ότι κατακρίνουμε, αυτοί ελαφρώνονται από το βάρος, ενώ εμείς φορτωνόμαστε αντί αυτών το βάρος, και βρισκόμαστε να κατακρίνουμε τον εαυτό μας.
Με όλη λοιπόν την προθυμία μας, ας αποφύγουμε το να κατακρίνουμε άλλους. Γιατί είναι άξιο μεγάλου χλευασμού, ενώ υποφέρουμε από αθεράπευτη αρρώστια κι’ έχουμε δυσκολοθεράπευτες πληγές και είμαστε υπόχρεοι μύριων χρεών, να περιεργαζόμαστε και να εξετάζουμε τα ξένα πταίσματα.
Δεν είναι δηλαδή καλό να κατακρίνουμε τον πόρνο, εάν στη συνέχεια σωφρονίσει. Καλό είναι να αποφεύγουμε την πράξη, όχι να κατηγορούμε εκείνον που την έκανε. Γιατί εκείνος που είπε, «Δεν θα φονεύσεις» (Έξ. 20,15), είπε και «Δεν θα κατακρί¬νεις» (Λουκ. 6,37).Εάν κατακρίνεις, μαζί με αυτόν κατακρίνεσαι κι’ συ με αυτά με τα οποία κατακρίνεις αυτόν. Γιατί δεν είναι δικό μας έργο το να κρίνουμε ή να κατακρίνουμε κάποιον, αλλά του μόνου Θεού και μεγάλου κριτή, ο οποίος γνωρίζει τις καρδιές μας και τα κρυφά πάθη της φύσεως. Γιατί λέει· «Ποιός θα καυχηθεί ότι έχει αγνή την καρδιά του; ή ποιός έχει την παρρησία να πει, είμαι καθαρός από αμαρτίες;» (Παρμ. 20,9).
Ας μη κατακρίνουμε λοιπόν με απερισκεψία και αβασάνιστα εκείνους που πέφτουν σε πταίσματα, κι’ αν ακόμα φτάσουν στα χειρότερα κακά της κακίας, κι’ αν ακόμα γίνουν έρημοι της αρετής και απομακρυνθούν ακόμα μακρύτερα, κι’ αν εξαφανίσουν όλη, φαινομενικά, τη φυσική κάλλιστη κατάστασή τους.
Γιατί είναι φυσικό, αφού κάποτε ξυπνήσουν από αυτή την κατάσταση, να αναβλέψουν προς τον Θεό, και να βρεθούν τόσο κοντά στα πόδια του Κυρίου, όσο μακρύτερα βρίσκονταν. Καθόσον συμβαίνει κανείς να πέφτει σε ολίσθημα με το λόγο, και όχι με την ψυχή. Και ποιός είναι εκείνος που δεν αμάρτησε με τη γλώσσα του;
Εμείς, λοιπόν, εκείνα που λάβαμε ως εντολή, αυτά ας σκεφθούμε, δηλαδή το να πενθούμε και να κλαίμε τα ελαττώματά μας, και να παρακαλούμε τον Θεό να μας καθαρίσει από τη σαπίλα μας, και να συμπάσχουμε και να συνυποφέρουμε με τους ομογενείς και σύσσωμους και ομόχριστους. Γιατί με αυτά ευαρεστείται ο Θεός. [1]
Αυτός που είναι ένοχος για μύρια κακά, δεν πρέπει να είναι αυστηρός δικαστής των αμαρτημάτων των άλλων και προπάντων όταν αυτά είναι μικρά. Μ’ αυτά δεν καταργεί τον έλεγχο, ούτε τη διόρθωση, αλλ’ απαγορεύει το να αδιαφορεί κανείς για τα δικά του και να διαλαλεί τα ξένα παραπτώματα. Καθ’ όσον αυτό προξενούσε πολύ μεγάλη κακία, αφού εισήγαγε διπλή πονηριά.
Γιατί αυτός που φροντίζει να αδιαφορεί για τα δικά του, αν και είναι μεγάλα, να κρίνει δε των άλλων με αυστηρότητα, αν και είναι μικρά και ασήμαντα, βλάπτεται κατά διπλό τρόπο. Και με το ότι αδιαφορεί για τα δικά του και με το ότι δείχνει την έχθρα και την αποστροφή του προς όλους γενικώς και ρυπαίνεται καθημερινά με την χείριστη ωμότητα και αντιπαθητικότητα… [2]
Κανείς δεν παρουσιάζει έργο που να αρέσει στον Θεό. Αλλά τον τάδε, λέει, ας κακολογήσουμε, και τον τάδε. Ο τάδε είναι ανάξιος του κλήρου, ο τάδε ζει άσεμνα.Ενώ οφείλουμε να πενθούμε για τα δικά μας κακά, κατακρίνουμε τους άλλους.
Ούτε κι’ όταν είμαστε καθαροί από αμαρτίες, δεν επιτρέπεται να το κάνουμε αυτό.
Γιατί λέει:
«Αλήθεια, ποιος σ’ έκανε εσένα ανώτερο από τους άλλους; Τι έχεις που να μην το έλαβες; Αφού, λοιπόν, το έλαβες από τον Θεό, γιατί καυχιέσαι σαν να μην το έλαβες; (Α Κορ. 4,7).
Όταν πεις «ο τάδε είναι πονηρός και διεφθαρμένος και μοχθηρός» σκέψου τον εαυτό σου και εξέτασε με ακρίβεια τα δικά σου και θα μετανοήσεις γι’ αυτά που είπες.
Πράγματι δεν υπάρχει, δεν υπάρχει προτροπή τέτοια που να οδηγεί στην αρετή, όπως το να θυμόμαστε τα αμαρτήματά μας. Εάν τα σκεφτόμαστε αυτά τα δύο, θα μπορέσουμε να επιτύχουμε τα αγαθά που μας έχει υποσχεθεί, θα μπορέ¬σουμε να καθαρίσουμε τους εαυτούς μας και να τους λευκάνουμε.
Μόνο κάποτε, να κάνουμε την αρχή αυτής της σκέψεως και να φροντίσουμε γι’ αυτό το πράγμα». [3]
Αλλά, θα μου πεις, είναι ευχάριστο το να κακολογεί κανείς. Ε, λοιπόν σου λέω, ότι ευχάριστο είναι το να μην κακολογεί κανείς! Γιατί αυτός που κακολόγησε βρίσκεται σε αγωνία μετά, φοβάται, υποπτεύεται, μετανοεί και δαγκώνει τη γλώσσα του, επειδή φοβάται και τρέμει μήπως κάποτε διαδοθεί αυτό που είπε σε άλλους και επιφέρει μεγάλο κίνδυνο και περιττή κι’ ανώφελη έχθρα σ’ αυτούς οι οποίοι τα είπαν.
Αυτός, όμως, που τα κρατάει μέσα του, είναι ασφαλής και ζει ευχάριστα. «Άκουσες λόγο, λέει, ας πεθάνει μέσα σου. Μην φοβηθείς δεν θα σε σκάσει»! (Σοφ. Σειρ. 19,10). Τί σημαίνει «ας πεθάνει μέσα σου»; Σημαίνει σβήσε τον, θάψε τον, μην του επιτρέψεις να βγει, ούτε να κινηθεί καν. Κι’ επιπλέον σημαίνει, φρόντιζε να μην ανέχεσαι να ακούς αυτούς που κακολογούν τους άλλους.
Αν όμως τύχη κάποτε κι’ ακούσεις αυτούς, θάψε τους λόγους τους, φόνευσε αυτό που λέχθηκε, λησμόνησέ το, για να γίνεις όμοιος μ’ αυτούς που δεν άκουσαν και να ζεις με ειρήνη και ασφάλεια στην παρούσα ζωή.
Αν καταλάβουν όσοι κακολογούν ότι τους αποστρεφόμαστε περισσότερο από εκείνους που αυτοί συκοφαντούν, θα παύσουν κι’ αυτοί κάποτε την κακή αυτή συνήθεια, θα διορθώσουν το αμάρτημα, και θα μας επαινέσουν μετά, κι’ εμάς τους ίδιους θα μας ανακηρύξουν ως σωτήρες κι’ ευεργέτες τους.
Γιατί, όπως ακριβώς το να λέει κανείς καλά λόγια και να τον επαινεί είναι αρχή φιλίας, έτσι ακριβώς και να τον κακολογεί και να τον διαβάλλει γίνεται αρχή έχθρας και αντιπάθειας και αναρίθμητων διαμαχών.
Γιατί, από πουθενά αλλού δεν προέρχεται η αμέλεια για τον εαυτό μας, παρά από το να φροντίζουμε και να πολυεξετάζουμε τη ζωή των άλλων.
Καθ’ όσον, δεν είναι δυνατό ο άνθρωπος που κατηγορεί τους άλλους κι’ εξετάζει με λεπτομέρεια τη ζωή του, να ενδιαφέρεται να βελτιώσει τη δική του ζωή. Όλο του δε το ενδιαφέρον εξαντλείται στις υποθέσεις των άλλων, και κατ’ ανάγκη τα δικά του θέματα βρίσκονται παραμελημένα. Κι’ όμως θα ήταν πολύ ευχάριστο όλο τον χρόνο του να τον διαθέσει για τη φροντίδα των δικών του αμαρτημάτων και για να κρίνει τον εαυτό του, προκειμένου να μπορέσει να κάνει το καλύτερο. Όταν όμως φροντίζεις συνεχώς για τις ξένες υποθέσεις, πότε θα φροντίσεις και για τα δικά σου ελαττώματα;

Σάββατο 20 Οκτωβρίου 2018

Τότε, όλοι χαιρόμαστε, γιατί νοιώθουμε ενωμένοι με την Αγάπη Αυτή που είναι ο Θεός...

Μου γράφεις για την Αγάπη..
Ναι. Γίνεται κάπως έτσι:
Ο Θεός «βρέχει» την Αγάπη Του πάνω μου.
Αν την κρατήσω για τον εαυτό μου, θα πεθάνω γιατί δεν θα αντέξω την Δύναμη Της.
Αν με όλην αυτήν την Φωτιά, αγαπήσω τον άλλον, γνωρίζοντας ότι είναι δικιά Του η Αγάπη, τότε συμβαίνουν καταπληκτικά πράγματα σ’ αυτόν τον άλλον -που στην πραγματικότητα “ελκύστηκε” από τον Θεό για να έρθει να τον αγαπήσω.
Αμέσως θα δεις να του γίνεται μια μεταμόρφωση. Χαράζει μια νέα πορεία κι αν κατανοήσει ότι αυτή η αγάπη δεν είναι από μένα αλλά από τον Θεόν, έρχεται η Ευλογία πάνω του.
Αλλιώς, αν δεν το καταλάβει κι αρχίζει να μ’ ευχαριστεί για την αγάπη αυτή, τα καταστρέφει όλα.
Αν όμως το καταλάβει, τότε κι εκείνος με την σειρά του, θα δώσει σε άλλον και σε άλλον απ’ αυτήν την Αγάπη, χωρίς όμως να περιμένει ανταπόκριση ή ευγνωμοσύνη… Και τότε, όλοι χαιρόμαστε, γιατί νοιώθουμε ενωμένοι με την Αγάπη Αυτή που είναι ο Θεός.
Και γίνεται και κάτι άλλο. Αναγνωρίζουμε αμέσως όλους όσους είναι μέσα στην Αγάπη Αυτή. Τι υπέροχο…

Απόσπασμα από επιστολής της Γερόντισσας Γαβριηλίας 

Τρίτη 16 Οκτωβρίου 2018

Το άφημα στα χέρια του Θεού

Η τέλεια εμπιστοσύνη στα χέρια του Θεού, αυτή είναι η αγία ταπείνωση. Η τέλεια υπακοή στον Θεό χωρίς αντίρρηση, χωρίς αντίδραση, έστω κι αν ορισμένα πράγματα φαίνονται δύσκολα και παράλογα. Το άφημα στα χέρια του Θεού. Αυτή είναι η εμπιστοσύνη στον Θεό. Αυτή είναι η αγία ταπείνωση. Αυτή μεταμορφώνει τον άνθρωπο. Τον καθιστά θεάνθρωπο.

Όσιος Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης

Πηγή: http://www.pemptousia.gr

Κυριακή 14 Οκτωβρίου 2018

Η μετάνοια νικά τον διάβολο

Η μετάνοια, που στον αμαρτωλό φαντάζει φοβερή και τρομερή, γιατρεύει τα παραπτώματα, εξαφανίζει τις παρανομίες, σταματά το δάκρυ, δίνει παρρησία μπροστά στο Θεό, είναι όπλο κατά του διαβόλου, μαχαίρι που του κόβει το κεφάλι, ελπίδα σωτηρίας, αφαίρεση της απελπισίας. Αυτή ανοίγει στον άνθρωπο τον ουρανό.
Αυτή τον οδηγεί στον παράδεισο.
Αυτή νικά τον διάβολο.

Σάββατο 13 Οκτωβρίου 2018

Στραβομάθαμε

Κακομάθαμε, στραβομάθαμε, συνηθίσαμε στο ανίερο, το αλλότριο, το ξένο.
Δίχως προφάσεις, δίχως δικαιολογίες θα πρέπει να ομολογήσουμε τα όποια λάθη μας.
Η μετάνοια θα δώσει εσωτερική ειρήνη, καρδιακή χαρά, ποιότητα ζωής.

Γέροντας Μωυσής Αγιορείτης 

Παρασκευή 12 Οκτωβρίου 2018

Ποτίζει τους άλλους...

Ευτυχισμένος ο άνθρωπος που τεμαχίζεται και προσφέρεται στους άλλους, που χύνεται και ποτίζει τους άλλους. Όταν ο καιρός της δοκιμασίας του έλθει, δεν θα τρομάξει. Δεν θα έχει να φοβηθει τίποτε. Ήδη θα έχει καταλάβει ότι μέσα στην ιερουργία της αγάπης ο άνθρωπος κατά χάριν μελίζεται και δεν διαιρείται, εσθίεται και ουδέποτε δαπανάται. Έχει γίνει κατά χάριν Χριστός, και έτσι η ζωή του τρέφει και ποτίζει τον αδελφό. Δηλαδή τρέφει και αυξάνει την ίδια του την ύπαρξη.

Γέροντας Βασίλειος Ιβηρίτης

Πέμπτη 11 Οκτωβρίου 2018

Είναι η βασίλισσα

 Όλοι οι Άγιοι Πατέρες φωνάζουν την πρώτη θέση στη ζωή του κάθε χριστιανού την κατέχει η προσευχή. Θέλεις να κάνεις κατάσταση; Προσεύχου. Θέλεις να σωθείς; Προσεύχου. Όλες οι προσευχές καλές και άγιες είναι, αλλά η νοερά προσευχή, είναι η βασίλισσα αυτών. “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με”. Απ’ αυτήν τη μικρούλα αλλά παντοδύναμη προσευχή, ξεκίνησαν οι Άγιοι Πατέρες και έγιναν φωστήρες της εκκλησίας. Λέγε συνεχώς όσο μπορείς περισσότερες φορές την ημέρα και τη νύχτα αυτή την ευχούλα και αυτή θα σε διδάξει αυτά που θέλεις, αυτά που δεν γνωρίζεις. Βιάσου σ’ αυτήν την ευχούλα.

Γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης

Άδεια αναδημοσίευσης:

Κάθε Αναδημοσίευση επιτρέπεται υπό τον όρο ότι θα γίνεται αναφορά προέλευσης του ληφθέντος περιεχομένου από τον παρόντα Ιστοτόπο με παραπομπή (link).