Η κύρια νίκη της Εκκλησίας η οποία σήμερα προβάλλει μπροστά μας είναι η νίκη κατά της εικονομαχίας. Οι αγώνες και οι διαμάχες για τις εικόνες κράτησαν πάνω από διακόσια χρόνια. Οι εικονομάχοι ήταν οι εσωτερικοί εχθροί της Εκκλησίας οι οποίοι ήταν πάντοτε και οι πιο επικίνδυνοι επειδή πολλοί από αυτούς είχαν στα χέρια τους δύναμη κοσμική ή εξουσία εκκλησιαστική. Πολλοί ήταν βασιλείς ή πρίγκιπες, πολλοί αυλικοί ευνούχοι, δεινοί δολοπλόκοι και σύμβουλοι αυτοκρατορικοί. Οι τάξεις τους ενισχύθηκαν ιδιαίτερα από πολλούς ιερείς και μοναχούς, ακόμα και αιμοβόρους επισκόπους και επιβαλλόμενους πατριάρχες.
Σύμφωνα με τον διεστραμμένο νου και την απολιθωμένη τους καρδιά, ανακήρυξαν τις εικόνες σε είδωλα και την εικονολατρεία ως ειδωλολατρία. Μέσα στην έπαρση και το μένος τους πέταξαν τις εικόνες έξω από τους ναούς, τις έριχναν στη θάλασσα, τις έσπαζαν και τις έκαιγαν. Το ίδιο έπρατταν και με τα λείψανα των Αγίων και των Αποστόλων. Στο τέλος, δε δίστασαν να πετάξουν από τους ναούς και τα λάβαρα μα και τον ίδιο τον Σταυρό του Χριστού, το σπουδαιότερο νικηφόρο σημείο του Χριστιανισμού. Από τον χριστιανικό ναό έφτιαξαν μία κενή και έρημη αίθουσα όπου δεν έβλεπες τίποτε πέρα από γυμνούς ασβεστωμένους τοίχους.
Από όλα τα κοσμητικά στοιχεία και αντικείμενα στο ναό τα οποία παριστούν συμβολικά το μεγαλειώδες δράμα της εξαγοράς μας δεν άφησαν τίποτε – τίποτε πέρα από ασβέστη και ανθρώπινη φωνή. Η εκκλησία έμοιαζε με κενοτάφιο όπου η ταλαίπωρη ανθρώπινη ψυχή ένοιωθε μόνη και αβοήθητη, αγωνιζόμενη μόνη της, δίχως κάποια κλίμακα και υποστήριξη, να ανυψωθεί από τη σκόνη της γης στα ατελεύτητα ύψη του Θεϊκού θρόνου των ουρανών, στη κορφή του βασιλείου της αιωνιότητος.
Ενάντια σε μία τέτοια ασύνετη ερήμωση και πτώχευση των χριστιανικών ναών εξανέστησαν όλοι οι μεγάλοι και εμπνευσμένοι πνευματικοί μέσα στην αχανή βυζαντινή αυτοκρατορία και κατόπιν και σε άλλα ορθόδοξα βασίλεια. Στο πλευρό τους στεκόταν και ολόκληρος ο ορθόδοξος λαός ο οποίος ένοιωθε, με τη καρδιά του, μολονότι δεν ήξερε να εκφράσει το συναίσθημα με λόγια, πως οι εικόνες αποτελούν ένα εξαιρετικό βοηθητικό μέσον για τις ψυχές των προσευχομένων.
Σαν άλλο σκαλοπάτι το οποίο υψώνει την ψυχή στους ουρανούς και από το οποίο κατέρχεται η αρωγή, η παρηγορία και η ευλογία του Θεού στις ψυχές. Είμαι βέβαιος, αδελφοί μου, ότι και οι δικές σας καρδιές νοιώθουν το ίδιο. Όταν προσκυνείτε τις εικόνες των Αγίων, δεν υποκλίνεστε στο ξύλο και το χρώμα του ξύλου αλλά σε ζώντες Αγίους οι οποίοι λάμπουν ως ο ήλιος στη βασιλεία του Θεού (Μτ. 13, 43).
Όταν ασπάζεστε τις εικόνες των μαρτύρων του Χριστού, ασπάζεστε τις πληγές και τα παθήματά τους για χάρη του Βασιλέως Χριστού.
Όταν αγγίζετε με το χέρι σας τις εικόνες των οσίων ασκητών και εγκρατευτών, δεν αγγίζεται το σανίδι αλλά τους κόπους και τις αρετές τους.
Όταν κλαίετε ενώπιον της εικόνας της Αγίας Θεοτόκου, δεν θρηνείται μπροστά σε ένα νεκρό κομμάτι ξύλου ή πανιού αλλά κλαίετε ενώπιον της ζωντανής και σπλαχνικής Μητέρας του Θεού η οποία βλέπει από τη Βασιλεία του Υιού της τα δάκρυά σας και σπεύδει σε βοήθεια.
Όταν συστέλλεσθε μπροστά στα πρόσωπα των αγίων αγγέλων και αρχαγγέλων, δεν το κάνετε μπροστά σε νεκρά αντικείμενα αλλά μπροστά στα πνεύματα του αγαθού και του φωτός, στους ασωμάτους και ισχυρούς στρατιώτες και υπηρέτες του Ζώντος Θεού.
Όταν ασπάζεστε το Σταυρό του Χριστού, δεν το κάνετε σαν να είναι ένα αντικείμενο αλλά ασπάζεστε την αγάπη του Κυρίου, η οποία φανερώθηκε στα παθήματά Του για σας επί του Σταυρού. Ασπάζεστε την ώρα εκείνη, το ισχυρότερο σύμβολο νίκης από το οποίο οι δαίμονες τρέμουν και φεύγουν, αυτό που δίνει θάρρος στη πληγωμένη καρδιά και παρηγορία στη ταλαίπωρη ψυχή.
Το σώμα σας υποκλίνεται στις εικόνες ενώ η ψυχή σε αυτούς που εικονίζονται σε αυτές. Το στόμα σας τις ασπάζεται μα η ψυχή ασπάζεται τις ψυχές των δοξασμένων αγίων στη Βασιλεία των Ουρανών. Τα μάτια σας βλέπουν το ξύλο και το χρώμα αλλά τα πνευματικά σας μάτια ατενίζουν ζωντανά πρόσωπα στο βασίλειο των πνευμάτων.
Για τους εικονομάχους, οι εικόνες αποτελούσαν πραγματικά είδωλα, αφού έβλεπαν επάνω τους μονάχα το ξύλο και το χρώμα αδυνατώντας να ανυψωθούν σε πνευματική ενατένιση των ζωντανών υπάρξεων, των αθανάτων πνευμάτων που εικονίζουν οι εικόνες. Όποιος μονάχα με τους σωματικούς οφθαλμούς κοιτά, αυτός και βλέπει σωματικά. Γι” αυτό, για ένα τέτοιον άνθρωπο, διαφεύγει η πνευματική σημασία της εικόνος, του μοιάζει ανόητο και ακατανόητο επειδή μόνο πνευματικά μπορεί να ιδωθεί κατά τους λόγους του Αποστόλου Παύλου (Α” Κορ. Κεφ. 2). Μα αντί να ντρέπονται για την αδυναμία κατανόησης οι εικονομάχοι εξανέστησαν υπεροπτικά για να επιβάλλουν την έλλειψη κατανόησής τους σε ολόκληρο τον κόσμο.
Μέσα από τις εικόνες επιβεβαιώνουμε την πραγματικότητα των Αγίων τα ζωντανά πρόσωπα. Ό,τι δεν είναι αληθινό, δεν μπορεί ούτε να εικονίζεται ούτε και να φωτογραφίζεται. Είναι γνωστό πως στην Ινδία οι φακίρηδες σαγηνεύουν τους ανθρώπους δείχνοντάς τους διάφορα σημεία και απάτες. Αυτά όμως είναι μονάχα φαινόμενα και απάτες δίχως την αντικειμενική ύπαρξη όντων. Οι φωτογράφοι προσπάθησαν να φωτογραφήσουν αυτά τα φαινόμενα αλλά οι φωτογραφικές τους πλάκες δεν μπόρεσαν να συλλάβουν και να δείξουν τίποτε. Οι πλάκες παρέμειναν κενές και γυμνές, όπως κενά και γυμνά είναι και τα γητεύματα των φακίρηδων.
Οι δικοί μας Άγιοι όμως είναι πραγματικές ανθρώπινες υπάρξεις που έζησαν με τη παρότρυνση και ενθάρρυνση να βαδίσουμε και εμείς τον δικό τους δρόμο, να έχουμε τη σταθερότητα της πίστης τους, να καλλιεργούμε εντός μας τις αρετές τους, να ξεδιψούμε με την αφοβία τους μπροστά στα παθήματα και τις θλίψεις και να θυσιαζόμαστε από αγάπη προς τον Κύριο...
Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς
Σύμφωνα με τον διεστραμμένο νου και την απολιθωμένη τους καρδιά, ανακήρυξαν τις εικόνες σε είδωλα και την εικονολατρεία ως ειδωλολατρία. Μέσα στην έπαρση και το μένος τους πέταξαν τις εικόνες έξω από τους ναούς, τις έριχναν στη θάλασσα, τις έσπαζαν και τις έκαιγαν. Το ίδιο έπρατταν και με τα λείψανα των Αγίων και των Αποστόλων. Στο τέλος, δε δίστασαν να πετάξουν από τους ναούς και τα λάβαρα μα και τον ίδιο τον Σταυρό του Χριστού, το σπουδαιότερο νικηφόρο σημείο του Χριστιανισμού. Από τον χριστιανικό ναό έφτιαξαν μία κενή και έρημη αίθουσα όπου δεν έβλεπες τίποτε πέρα από γυμνούς ασβεστωμένους τοίχους.
Από όλα τα κοσμητικά στοιχεία και αντικείμενα στο ναό τα οποία παριστούν συμβολικά το μεγαλειώδες δράμα της εξαγοράς μας δεν άφησαν τίποτε – τίποτε πέρα από ασβέστη και ανθρώπινη φωνή. Η εκκλησία έμοιαζε με κενοτάφιο όπου η ταλαίπωρη ανθρώπινη ψυχή ένοιωθε μόνη και αβοήθητη, αγωνιζόμενη μόνη της, δίχως κάποια κλίμακα και υποστήριξη, να ανυψωθεί από τη σκόνη της γης στα ατελεύτητα ύψη του Θεϊκού θρόνου των ουρανών, στη κορφή του βασιλείου της αιωνιότητος.
Ενάντια σε μία τέτοια ασύνετη ερήμωση και πτώχευση των χριστιανικών ναών εξανέστησαν όλοι οι μεγάλοι και εμπνευσμένοι πνευματικοί μέσα στην αχανή βυζαντινή αυτοκρατορία και κατόπιν και σε άλλα ορθόδοξα βασίλεια. Στο πλευρό τους στεκόταν και ολόκληρος ο ορθόδοξος λαός ο οποίος ένοιωθε, με τη καρδιά του, μολονότι δεν ήξερε να εκφράσει το συναίσθημα με λόγια, πως οι εικόνες αποτελούν ένα εξαιρετικό βοηθητικό μέσον για τις ψυχές των προσευχομένων.
Σαν άλλο σκαλοπάτι το οποίο υψώνει την ψυχή στους ουρανούς και από το οποίο κατέρχεται η αρωγή, η παρηγορία και η ευλογία του Θεού στις ψυχές. Είμαι βέβαιος, αδελφοί μου, ότι και οι δικές σας καρδιές νοιώθουν το ίδιο. Όταν προσκυνείτε τις εικόνες των Αγίων, δεν υποκλίνεστε στο ξύλο και το χρώμα του ξύλου αλλά σε ζώντες Αγίους οι οποίοι λάμπουν ως ο ήλιος στη βασιλεία του Θεού (Μτ. 13, 43).
Όταν ασπάζεστε τις εικόνες των μαρτύρων του Χριστού, ασπάζεστε τις πληγές και τα παθήματά τους για χάρη του Βασιλέως Χριστού.
Όταν αγγίζετε με το χέρι σας τις εικόνες των οσίων ασκητών και εγκρατευτών, δεν αγγίζεται το σανίδι αλλά τους κόπους και τις αρετές τους.
Όταν κλαίετε ενώπιον της εικόνας της Αγίας Θεοτόκου, δεν θρηνείται μπροστά σε ένα νεκρό κομμάτι ξύλου ή πανιού αλλά κλαίετε ενώπιον της ζωντανής και σπλαχνικής Μητέρας του Θεού η οποία βλέπει από τη Βασιλεία του Υιού της τα δάκρυά σας και σπεύδει σε βοήθεια.
Όταν συστέλλεσθε μπροστά στα πρόσωπα των αγίων αγγέλων και αρχαγγέλων, δεν το κάνετε μπροστά σε νεκρά αντικείμενα αλλά μπροστά στα πνεύματα του αγαθού και του φωτός, στους ασωμάτους και ισχυρούς στρατιώτες και υπηρέτες του Ζώντος Θεού.
Όταν ασπάζεστε το Σταυρό του Χριστού, δεν το κάνετε σαν να είναι ένα αντικείμενο αλλά ασπάζεστε την αγάπη του Κυρίου, η οποία φανερώθηκε στα παθήματά Του για σας επί του Σταυρού. Ασπάζεστε την ώρα εκείνη, το ισχυρότερο σύμβολο νίκης από το οποίο οι δαίμονες τρέμουν και φεύγουν, αυτό που δίνει θάρρος στη πληγωμένη καρδιά και παρηγορία στη ταλαίπωρη ψυχή.
Το σώμα σας υποκλίνεται στις εικόνες ενώ η ψυχή σε αυτούς που εικονίζονται σε αυτές. Το στόμα σας τις ασπάζεται μα η ψυχή ασπάζεται τις ψυχές των δοξασμένων αγίων στη Βασιλεία των Ουρανών. Τα μάτια σας βλέπουν το ξύλο και το χρώμα αλλά τα πνευματικά σας μάτια ατενίζουν ζωντανά πρόσωπα στο βασίλειο των πνευμάτων.
Για τους εικονομάχους, οι εικόνες αποτελούσαν πραγματικά είδωλα, αφού έβλεπαν επάνω τους μονάχα το ξύλο και το χρώμα αδυνατώντας να ανυψωθούν σε πνευματική ενατένιση των ζωντανών υπάρξεων, των αθανάτων πνευμάτων που εικονίζουν οι εικόνες. Όποιος μονάχα με τους σωματικούς οφθαλμούς κοιτά, αυτός και βλέπει σωματικά. Γι” αυτό, για ένα τέτοιον άνθρωπο, διαφεύγει η πνευματική σημασία της εικόνος, του μοιάζει ανόητο και ακατανόητο επειδή μόνο πνευματικά μπορεί να ιδωθεί κατά τους λόγους του Αποστόλου Παύλου (Α” Κορ. Κεφ. 2). Μα αντί να ντρέπονται για την αδυναμία κατανόησης οι εικονομάχοι εξανέστησαν υπεροπτικά για να επιβάλλουν την έλλειψη κατανόησής τους σε ολόκληρο τον κόσμο.
Μέσα από τις εικόνες επιβεβαιώνουμε την πραγματικότητα των Αγίων τα ζωντανά πρόσωπα. Ό,τι δεν είναι αληθινό, δεν μπορεί ούτε να εικονίζεται ούτε και να φωτογραφίζεται. Είναι γνωστό πως στην Ινδία οι φακίρηδες σαγηνεύουν τους ανθρώπους δείχνοντάς τους διάφορα σημεία και απάτες. Αυτά όμως είναι μονάχα φαινόμενα και απάτες δίχως την αντικειμενική ύπαρξη όντων. Οι φωτογράφοι προσπάθησαν να φωτογραφήσουν αυτά τα φαινόμενα αλλά οι φωτογραφικές τους πλάκες δεν μπόρεσαν να συλλάβουν και να δείξουν τίποτε. Οι πλάκες παρέμειναν κενές και γυμνές, όπως κενά και γυμνά είναι και τα γητεύματα των φακίρηδων.
Οι δικοί μας Άγιοι όμως είναι πραγματικές ανθρώπινες υπάρξεις που έζησαν με τη παρότρυνση και ενθάρρυνση να βαδίσουμε και εμείς τον δικό τους δρόμο, να έχουμε τη σταθερότητα της πίστης τους, να καλλιεργούμε εντός μας τις αρετές τους, να ξεδιψούμε με την αφοβία τους μπροστά στα παθήματα και τις θλίψεις και να θυσιαζόμαστε από αγάπη προς τον Κύριο...
Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου