Σάββατο 28 Μαΐου 2016

Άγιον Όρος, το Περιβόλι της Παναγίας



Σύμφωνα με την παράδοση, η Θεοτόκος παραπλέοντας τον Άθω μαζί με τον Ευαγγελιστή Ιωάννη, όταν πήγαιναν να επισκεφθούν τον Λάζαρο στην Κύπρο και εν μέσω μιας φοβερής θαλασσοταραχής, αποβιβάστηκαν στον χώρο όπου σήμερα βρίσκεται η Μονή Ιβήρων. Η Παναγία θαυμάζοντας το τοπίο ζήτησε από τον Χριστό να της παραχωρήσει το όρος για δώρο. Έτσι και έγινε. Από τότε ο τόπος αυτός ονομάζεται Άγιον Όρος ή Περιβόλι Της Παναγίας. Της Παναγίας Περιβόλι μυρωμένο και ιερό, ένα είναι στον κόσμο άγιο και ξακουστό. Το λέμε Άγιον Όρος και καμαρώνουμε γι’αυτό, στολίδι είναι της Ελλάδας πολύτιμο, μοναδικό. Κάστρο της ορθοδοξίας, θησαυροφυλάκιο πνευματικό, ένα θαύμα είναι μεγάλο, εξαίσιο και διαχρονικό.

Συγχωρώ σημαίνει... αρνούμαι να ζήσω την υπόλοιπη ζωή μου με μίσος

Κάποτε κάλεσαν μια γυναίκα στη Φλόριντα να μιλήσει για την προσωπική της ιστορία.
Τη γυναίκα αυτή τη βίασαν, την πυροβόλησαν στο κεφάλι, την ακρωτηρίασαν βάναυσα και την άφησαν να πεθάνει. Κατά περίεργο τρόπο η γυναίκα αυτή άντεξε το μαρτύριο και επιβίωσε.
Η πληγή στο κεφάλι της προκάλεσε μόνιμη τύφλωση! Η δημοσιογράφος που ανέλαβε να την παρουσιάσει περιέγραψε την πίκρα που έπρεπε να νιώθει αυτή η γυναίκα όπως και τις ανεπούλωτες πληγές που θα τη συνόδευαν στην υπόλοιπη ζωή της.
-Όχι ,όχι! διαμαρτυρήθηκε η γυναίκα μέσα σε γενική κατάπληξη. Τον έχω συγχωρέσει.Αυτός ο άνθρωπος μπορεί να αφαίρεσε μια νύχτα από τη ζωή μου. Αρνούμαι όμως να του δώσω ολόκληρη τη ζωή μου! Είναι αλήθεια!!!!! Έχεις πληγωθεί κι εσύ; Κι εγώ έχω πληγωθεί στη ζωή μου και ποιος δεν έχει άλλωστε. Με έχουν προδώσει, με έχουν ποδοπατήσει, με έχουν πονέσει! Επιλέγω όμως να συγχωρώ... Και συγχωρώ σημαίνει: ΑΡΝΟΥΜΑΙ ΝΑ ΖΗΣΩ ΤΗΝ ΥΠΟΛΟΙΠΗ ΖΩΗ ΜΟΥ ΜΕ ΒΑΡΙΑ ΚΑΡΔΙΑ, ΜΕ ΜΙΣΟΣ, ΜΕ ΚΑΚΙΑ, ΜΕ ΕΚΔΙΚΗΤΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ…
Η συγχώρεση λυτρώνει τις καρδιές μας, τις καθαρίζει!
Άλλωστε κανείς δεν είναι τέλειος. Όλοι είμαστε άνθρωποι, ικανοί να κάνουμε λάθη και να αδικήσουμε κι εμείς πρώτοι τους ανθρώπους δίπλα μας!
Σε καταλαβαίνω όταν λες πως οι πληγές κάποιες φορές είναι πραγματικά ανεπούλωτες, κι οι αναμνήσεις ακόμα μπορεί να πονούν. Όταν όμως δεν συγχωρείς, το ζεις ξανά και ξανά! Δεν ξεχνάς!!! Δεν προχωράς παρακάτω! Δεν επιτρέπεις στον εαυτό σου να χαρεί και να ζήσει!
Η συγχώρεση είναι μια πράξη θέλησης….
Δεν είναι μια εύκολη διαδικασία.
Απαιτεί μεγάλο ψυχικό υπόβαθρο, κουράγιο και τσαγανό!
Δεν μπορούμε να αποφύγουμε τον πόνο που μας προκάλεσαν κάποιοι στη ζωή μας . Μπορούμε όμως να τον αντιμετωπίσουμε!
Μπορεί να μας πόνεσαν πολύ. Μπορεί να μας έκλεψαν μια μέρα ή ακόμα και τη μισή ζωή μας. Ας μην τους δώσουμε όμως και την υπόλοιπη απλόχερα!!!!! Ο Τάσος Λειβαδίτης είπε κάποτε: ”Το βράδυ έχω βρει έναν ωραίο τρόπο να κοιμάμαι. Τους συγχωρώ έναν-έναν, όλους.”
Ας μην ξεχνάμε πως η συγχώρεση είναι προτροπή του ίδιου του Θεού μέσα στη Γραφή:
«Η δύση του ηλίου να μη σας προφθάνει οργισμένους», λέει ο Απόστολος (Εφεσ. δ΄ 26).
«…άφες ημίν τα οφειλήματα ημών, ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών…» (Ματθ. στ΄ 12) μας δίδαξε να λέμε στην προσευχή μας ο ίδιος ο Κύριος.
Και μας το εξηγεί ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: Βλέπεις; Ο Θεός εσένα τον ίδιο έβαλε κριτή της συγχωρήσεως των αμαρτημάτων σου. Αν συγχωρήσεις λίγα, λίγα θα σου συγχωρεθούν. Αν συγχωρήσεις πολλά, θα σου συγχωρηθούν πολλά. Αν τα συγχωρήσεις με ειλικρίνεια και με όλη σου την καρδιά, με τον ίδιο τρόπο θα συγχωρήσει και τα δικά σου λάθη ο Θεός.

Πηγή: https://eleftheroiellines.blogspot.gr

Παρασκευή 27 Μαΐου 2016

Ο Μοναχισμός στηρίζει την οικογένεια και δεν την απορρίπτει



Ομιλία του Καθηγουμένου της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου Γέροντα Εφραίμ στην εκδήλωση του Συλλόγου Πολυτέκνων Νομού Καρδίτσας την Κυριακή 28 Φεβρουαρίου 2016.

Άραγε ξέρουμε γιατί παντρευόμαστε;

Σήμερα ξέρουμε γιατί παντρευόμαστε;
Έχω μια απορία και τη λέω στα νέα παιδιά κυρίως. Βρε παιδιά, δεν μπορώ να σας καταλάβω. Έρχεστε να βγάλετε την άδεια του γάμου σας και σας χαίρομαι. Και σας λέγω, παιδιά τι γίνεται, πως τ’ αποφασίσατε; Και μου λέτε, πάτερ αγαπιόμαστε. Εγώ χαίρομαι που το ακούω. Και κάνετε ένα γάμο και πολλές φορές ξοδεύετε πολλά γι’ αυτό το γάμο.
Κι όταν τελειώσει η χαρά και το γλέντι και περάσουν οι πρώτοι μήνες, αρχίζετε να ‘χετε προβλήματα, αρχίζουνε οι συγκρούσεις. Ψάχνω να βρω την αγάπη σας και δεν τη βρίσκω. Βρίσκω το θυμό σας, βρίσκω την ένταση, κάποτε και τη χειροδικία. Και πριν κλείσει ο χρόνος, έχετε χωρίσει. Και σκέφτομαι, μήπως αυτά τα παιδιά είχαν τόσα πολλά λεφτά, αυτά και τα σπίτια τους, και δεν ξέραν τι να τα κάνουνε και είπανε, βρε δεν παντρευόμαστε να ξοδέψουμε και μετά χωρίζουμε; Γιατί αυτή είναι η λογική την οποίαν βλέπω και παρακολουθώ σήμερα σε μία απίστευτη έκταση. Και λες, τελικά ξέρουμε τι θέλουμε; Ξέρουμε τι κάνουμε; Ξέρουμε γιατί παντρευόμαστε; Ξέρουμε τι ζητάμε ο ένας απ’ τον άλλον;
Τι λέγαμε; Το μπέρδεμα, το μπέρδεμα που έχει φτάσει παντού πια.
Κι έρχεται η μάνα και προσπαθεί να προσφέρει στο παιδί της. Τι; Πάρα πολλά για το σώμα του. Πάρα πολλά για το μυαλό του. Τίποτα για την ψυχή του. Ο καρπός ένα παιδί ανάπηρο, ένα παιδί ζαλισμένο, ένα παιδί που δεν έμαθε τίποτα για το τι σημαίνει αρετή. Που δεν έμαθε τίποτα για το τι σημαίνει αγώνας προσωπικός για να γίνουμε καλύτεροι. Σήμερα, καλλιεργούμε τα αγκάθια και εξαφανίσαμε τα λουλούδια.
Πόσο να φταίνε τα καημένα τα παιδιά που δεν αναζήτησαν και δεν βρήκαν πουθενά κάτι. Αυτό το άλλο.
Γιατί χάθηκε η μάνα;
Γιατί έχασε το πρότυπό της. Γιατί δεν έχει κάτι. Γιατί κοιτάει γύρω της, μόνο, και βλέπει τι κάνει η μία, τι κάνει η άλλη, τι κάνει η τρίτη και συναγωνίζεται να κάνει κι εκείνη ό,τι κάνουν οι άλλοι. Αλλά τελικά, ξέρει τι είναι αυτό το παιδί που ‘ναι μπροστά της; Ξέρει ποια είναι η δομή του;
Ρώτησα κάποτε γονείς. Πιστεύετε πως τα παιδιά σας έχουνε και ψυχή; Και με κοιτούσαν περίεργα. Και τους είπα, εννοώ το ερώτημά μου. Γιατί βλέπω να κάνετε πολλά για το μυαλό και το σώμα των παιδιών σας αλλά σχεδόν τίποτα για την ψυχή τους. Θα ‘ρθετε αύριο και θα πείτε πάτερ το παιδί μου; Ξέρετε τι είπα σε μερικούς; -και μην, έτσι, με μαλώσετε- Τους είπα, θα ‘θελα τότε που θα ‘ρθετε να ‘χω τη δύναμη να σας πετάξω με τις κλωτσιές έξω από τη Μητρόπολη και να σας πω, τώρα ήρθατε; Τώρα ήρθατε; Τώρα ξυπνήσατε;
Είναι πια πολύ αργά. Γιατί; Τώρα φτιάξατε ένα παιδί ανάπηρο. Ένα παιδί που δεν ξέρει γιατί ζει. Ένα παιδί που έχει μόνο απαιτήσεις. Έτσι το φτιάξατε, ανίκανο να έχει φίλους. Έρχονται νέα παιδιά και μου λένε, Σεβασμιότατε, υπάρχουνε σήμερα φίλοι; Και τους λέω, παιδιά μου, μόνο που με ρωτάτε σας λυπάμαι. Σας λυπάμαι γιατί πάει να πει πως δεν έχετε, και σας λυπάμαι γιατί με τη χάρη του Θεού στη ζωή μου είχα πολλούς φίλους, αδελφούς με τους οποίους είμαστε ακόμα φίλοι.
Θυμάμαι κάτι. Ένας απ’ την παρέα μας έφυγε νέος. Όταν ο γιος μεγάλωσε η μάνα του έδωσε το αρχείο του πατέρα. Tο αρχείο του πατέρα ήτανε η ζωή της παρέας μας, της φιλίας. Κι εκεί το παιδί ξαφνιάστηκε γιατί έβλεπε, παιδιά τότε κι εμείς, να γράφουμε ο ένας στον άλλον, «Αγαπητέ εν Χριστώ αδελφέ». Και σκέφτηκε το παιδί -ασυνήθιστη αυτή η γλώσσα γι’ αυτόν- τι είναι αυτό; Μου το είπε η μητέρα και κάποια στιγμή που πήγα στο σπίτι και ήταν εκεί του λέω, σε θέλω λίγο, έμαθα ότι έχεις μια απορία και θέλω να στη λύσω.
Ξέρεις πόσο καλοί φίλοι ήμασταν και πόσο συνεχίζουμε να είμαστε. Μου λέει, ναι και πραγματικά το χαίρομαι και το εκτιμώ. Ξέρεις παιδί μου που οφείλεται αυτό; Σε τρεις λέξεις, αυτές που σε παραξένεψαν διαβάζοντας το αρχείο του πατέρα σου, «Αγαπητέ εν Χριστώ αδελφέ». Δεν ήταν παιδί μου προσφώνηση, ήταν η εμπειρία της ζωής μας. Γι’ αυτό είμαστε ακόμα μαζί και τώρα, έπειτα από τόσα χρόνια. Γι’ αυτό ο άλλος ήταν για μας ο αγαπητός. Γιατί ήτανε «αδελφός εν Χριστώ» και εννοούσαμε στο ακέραιο αυτές τις λέξεις και δεν προσφωνούσαμε απλά και τυχαία. Γιατί αυτές ήταν το βάθρο της φιλίας μας που άντεξε. Κι εσύ σήμερα είσαι μόνος και δεν έχεις φίλους και φίλες γιατί οικοδομήσατε τη φιλία σας στην άμμο.
Όμως αγαπητοί μου, όλοι εμείς που μπορέσαμε και το κάναμε αυτό είχαμε πίσω μας σπίτια. Είχαμε μανάδες που έτσι μας μεγάλωσαν κι έτσι χαιρόντουσαν να μας βλέπουν. Και δεν μας έδιωχναν απ’ το σπίτι για να γιορτάσουμε τα γενέθλιά μας σε ένα ξέρω κι εγώ κέντρο, αλλά που άνοιγαν το σπίτι, όσο φτωχικό κι αν ήτανε, για να μαζευτούμε όλοι εκεί και να νοιώσουμε την ομορφιά της φιλίας κάτω από την στοργή και την αγάπη της μάνας που ήταν η ψυχή όλων αυτών.
Δεν είναι ιστορίες του παρελθόντος. Ευτυχώς, είναι και γεγονότα του παρόντος. Γιατί σήμερα μπροστά στη δική μου την όψη βρίσκονται και τα δύο. Απ’ τη μια μεριά οι ευλογημένες οικογένειες. Οι οικογένειες που έχουν θεμέλιο και το θεμέλιο είναι ο λίθος πάνω στον οποίον αν οικοδομήσεις θα αντέξει η οικοδομή σου, και είναι ο Χριστός. Και όταν το παιδί αρχίζουμε να το συμβουλεύουμε στα δεκαπέντε του και να του λέμε, μίλα μου ρε παιδί μου. Τώρα θα σου μιλήσει; Πέρασε η ώρα. Αν δεν αρχίσεις να μιλάς με το παιδί σου απ’ την στιγμή που γεννήθηκε και είναι στην κούνια, τότε πλέον έχεις χάσει το παιχνίδι.
Έτσι λοιπόν, έτσι μάθαμε και τελικά και σήμερα βλέπει κανείς τέτοιες οικογένειες και βλέπει ότι τα παιδιά και μεγάλα δε διστάζουν να ακολουθήσουν στην Εκκλησία. Κι εμείς λέμε, μα δε με ακολουθεί τώρα. Για ψάξε λιγάκι γιατί; Και βλέπει κανείς αυτά τα παιδιά να ζουν τη σημερινή ζωή αλλά με ακεραιότητα, με ομορφιά, χωρίς ψυχές πληγωμένες.
Μου ‘λεγε πρόσφατα ένας πατέρας. Τον είχα παλιά στο κατηχητικό, σήμερα είναι πατέρας, γιατρός, έχει τέσσερα παιδιά. Βρέθηκα στο σπίτι τους πρόσφατα και μου λέει, Σεβασμιότατε, βλέπετε πόσο όμορφο είναι το σπίτι που δεν έχει τηλεόραση; Βλέπετε τα παιδιά τι ωραία που παίζουνε, που συνεργάζονται, που εμπνέονται. Μου ‘λεγε το μικρό, θα ‘ρθεις να παίξουμε σκάκι; Λέω, και βέβαια θα ‘ρθω. Βλέπει κανείς πραγματικά την κινητικότητα. Γιατί; Γιατί τα παιδιά ζουν. Γιατί τα παιδιά μετέχουν στη ζωή, δεν είναι παθητικοί θεατές της ζωής. Από τα πιο απλά και θα ακολουθήσουν και θα πάνε και στην εκκλησία και στο κατηχητικό και το θέλουν και το περιμένουν. Μα αυτή είναι η ατμόσφαιρα του σπιτιού τους, δεν ψάχνουν κάτι έξω από το σπίτι.
Αυτή τη μάνα λοιπόν τη χάσαμε και την ψάχνουμε σήμερα. Το είπα στην αρχή. Υπάρχει η άκρη και αυτή είναι η Παναγιά. Αυτή είναι η Μάνα. Αυτή είναι το πρότυπο. Σ’ Αυτήν μπορεί να κοιτάξει η σημερινή μάνα και να αντλήσει ομορφιά. Να χαρεί τη στοργή αυτής της Μάνας. Να αντλήσει δύναμη στην ώρα του πόνου και της δοκιμασίας. Να αντλήσει δύναμη από Αυτήν όταν το παιδί της αρρωσταίνει, όταν υποφέρει, όταν αδικείται και να του εμπνεύσει αυτή τη δύναμη και στο ίδιο.
Ψάχνουμε για πρότυπα σήμερα. Ποιο είναι λοιπόν, αν δεν είναι η Παναγιά, ποιο είναι το πρότυπο της σημερινής μάνας;
Δεν υπάρχει. Είναι το είδωλό της, αυτό θεωρεί πρότυπο. Και γι’ αυτό μπερδεύεται, γιατί δεν ξέρει κι εκείνη ποια είναι. Άμα λοιπόν θέλουμε τη μάνα, ας κοιτάξουμε την Παναγιά. Και .. η μάνα σήμερα θα βρει τον εαυτό της, θα βρει τη διακονία και την αποστολή της, θα βρει τις προτεραιότητες που πρέπει να έχει η ζωή της. Θα δει, τον τρόπο που πρέπει να σταθεί στο παιδί της και έχοντας πρότυπο και αντλώντας δύναμη, θα ξεπεράσει τις ανοησίες της σημερινής εποχής. Το είπα και προηγουμένως. Η γιορτή του Μαΐου δεν έχει να δώσει τίποτα, είναι από αυτές τις χαζοχαρούμενες γιορτές που τις κάνουμε για να γίνονται καταναλωτικές γιορτές.Αυτή η μάνα έχει να δώσει πολλά, τα πάντα στην πραγματικότητα, και να γίνει πηγή έμπνευσης για τη σύγχρονη γυναίκα. Γιατί αυτή η μάνα είναι την ίδια στιγμή και η γυναίκα. Η γυναίκα που φανερώνει τι; Τις διαστάσεις που μπορεί να έχει μια γυναίκα σήμερα. Αυτή η γυναίκα η κατά πάντα όμοια με εμάς, έγινε, Θεοτόκος. Ένας άνθρωπος γέννησε το Θεό. Συγκλονιστικό αλλά αληθινό. Μια γυναίκα στέκεται μεταξύ ουρανού και γης και στα άχραντα σπλάχνα της ενώνει τη γη με τον ουρανό. Σκύφτε λίγο μόνο πάνω σ’ αυτό για να δείτε τι έμπνευση μπορεί να βρει μια σημερινή γυναίκα και μια σημερινή μάνα για το ρόλο και τον προορισμό της μέσα στη ζωή. Αυτή ακριβώς η γυναίκα είναι ο στέφανος και η δόξα όλων των γυναικών. Ο αληθινός στέφανος και η αληθινή δόξα.
Μπορεί λοιπόν μια νέα κοπέλα πριν γίνει μάνα να αντλήσει απ’ αυτήν την κοπέλα, απ’ αυτή τη γυναίκα, απ’ αυτή τη μάνα την ομορφιά. Δεν θα βρει ασχήμια πουθενά, θα βρει ομορφιά. Δε θα προσπαθεί να φτιάξει μια επίπλαστη εξωτερική εμφάνιση για να εντυπωσιάσει. Όταν μέσα στην καρδιά υπάρχει χάρη, τότε αυτή η χάρη ακτινοβολεί. Ακτινοβολεί στο πρόσωπο, ακτινοβολεί στα λόγια, ακτινοβολεί παντού. Αυτό ψάχνουμε σήμερα .. και όπου το βρίσκουμε το θαυμάζουμε. Γιατί; Γιατί είναι γνήσιο, γιατί είναι αυθεντικό, γιατί είναι αληθινά όμορφο.
Είδατε εκείνο το ωραίο τραγούδι που λέει, «σ’ αγαπώ γιατί είσαι ωραία». Κοιτάχτε, άλλο η ωραιότητα, άλλο η ομορφιά. Η ωραιότητα αφορά τον μέσα άνθρωπο .. «γιατί είσαι ωραία». Που; Στην ψυχή σου, στην ύπαρξή σου, γιατί είσαι πραγματικά ένα εκπληκτικό πλάσμα.
Θυμάμαι κάποτε ένα νέο άνθρωπο αρκετά, σε κάποια χρόνια, μπερδεμένο. Κάποια στιγμή γνώρισε μια κοπέλα κι έμεινε έκπληκτος. Έμεινε έκπληκτος. Όταν ήρθε να τον δω, δεν έχω ξανασυναντήσει τέτοια κοπέλα στη ζωή μου, μου λέει. Του λέω, χαίρομαι που τη συνάντησες, θέλω όμως να σου πω μια κουβέντα. Αυτή η κοπέλα είναι καρπός κάποιων ριζών. Δεν μπορείς να απαιτήσεις τους καρπούς και να μην σεβαστείς τις ρίζες, την παράδοση της Εκκλησίας μέσα στην οποίαν μεγάλωσε. Είναι ωραία όντως, γιατί έχει χάρη Θεού. Κι έχει χάρη Θεού γιατί; Γιατί ακολούθησε το θέλημα και τις εντολές Του. Δεν μπορείς λοιπόν σήμερα εσύ .. Γιατί το λέω αυτό, και είναι πολύ σημαντικό να το πω καθαρά. Γιατί η κοπέλα του είπε, κοίταξε εγώ έχω κάποιες αρχές στη ζωή μου και μια απ’ αυτές τις αρχές είναι ότι η ερωτική μου ζωή θα αρχίσει στο γάμο μου. Και ο νεαρός έπεσε απ’ τα σύννεφα, δεν το είχε ξανακούσει αυτό. Όμως απ’ την άλλη μεριά έβλεπε το πρόσωπο που είχε θαυμάσει και της είπε, αν αυτό σε εκφράζει θα το σεβαστώ απόλυτα παρ’ όλο που σου ομολογώ πως δεν το καταλαβαίνω. Κι έτσι προχώρησαν, και όταν ήρθε η ώρα του γάμου τους και βγήκα να τους πάρω στην πόρτα, όταν έδωσα στο γαμπρό το χέρι να του πω η ώρα η καλή, έσκυψε, το πήρε με τα δυο του χέρια, το ασπάστηκε, ακούμπησε και το μέτωπό του κι ένοιωσα να μου λέει, σας ευχαριστώ για τον τρόπο που φτάσαμε σ’ αυτήν την ώρα.
Και έτσι είναι γιατί .. η αλήθεια δεν αλλάζει με τις εποχές. Η αλήθεια είναι αιώνια. Αυτός που αποστασιοποιείται από την αλήθεια, αυτός ναυαγεί. Αυτός είναι ανίκανος να ερωτευθεί και να αγαπήσει, γιατί γι’ αυτόν πλέον, όπως έχει μάθει να ζει, ο άνθρωπος δεν είναι πρόσωπο αγάπης αλλά αντικείμενο απρόσωπης χρήσης και γι’ αυτό ναυαγούν οικογένειες.
Αγαπητοί αδελφοί, ξέρω ότι σας κούρασα . Όμως, η αναζήτησή σας σήμερα είναι πραγματικά συγκλονιστική. Αναζητούμε τη μητέρα του ανθρώπου. Την αναζητούμε γιατί τη χάσαμε, και τη βλέπουμε αυτή την αλήθεια στο πρόσωπο τόσων χαμένων παιδιών. Βλέπουμε αυτή την αλήθεια στο πρόσωπο τόσων και τόσων γυναικών που δέχτηκαν το χάρισμα της μητρότητας με μια εμπιστοσύνη στο πρόσωπο του Θεού. Το βλέπουμε, στα διαλυμένα σπίτια μας και αναζητούμε πάλι την ομορφιά που θα σώσει τον κόσμο.
Η μάνα που ψάχνουμε λοιπόν υπάρχει, όπως ο άνθρωπος ο μπερδεμένος που ψάχνει να βρει τον εαυτό του, κι αυτός ο άνθρωπος υπάρχει. Είναι ο θεάνθρωπος. Κι αυτή η γυναίκα και η μάνα υπάρχει και είναι η Παναγιά. Άρα λοιπόν, αν Την πάρουμε απ’ το χέρι, αν Την εμπιστευθούμε, εάν Της πούμε μαζί με το παιδί μας, Παναγιά μου βοήθησέ με στο δρόμο της μητρότητας. Τότε, τα παιδιά θα ‘χουν ξαναβρεί τη μάνα τους. Τότε, η μάνα θα ‘χει ξαναβρεί τα παιδιά της και τότε η ελπίδα θα έχει ξαναγεννηθεί.
Σήμερα φτάσαμε να ζητάμε αυτό που κάποτε ήταν αυτονόητο. Σήμερα δεν είναι αυτονόητο. Γνωρίσαμε στο παρελθόν μανάδες που για χάρη των παιδιών έζησαν σε δύσκολους ανθρώπους γύρω, αλλά ήταν μάνες. Δεν έλεγαν τότε πρέπει να κοιτάξω και εγώ τη ζωή μου έστω κι αν πληγώνω και θυσιάζω τα παιδιά μου. Κι απ’ την άλλη μεριά, οι σώφρονες άνθρωποι ζητούσαν μια γυναίκα για σπίτι, για οικογένεια, όχι απλά για σύντροφο σε μια ζωή χωρίς νόημα.
Κι επιτρέψτε μου να πω μια κουβέντα ακόμα. Ξέρετε τι φανερώνει αυτή την ανικανότητα πια των ανθρώπων να αγαπάνε; Κάτι που επινόησε η Πολιτεία μας, το λεγόμενο, Σύμφωνο Ελεύθερης Συμβίωσης. Ακούγεται ωραίο αλλά είναι τραγικό. Σήμερα ένας άνθρωπος άμα δεν πιστεύει μπορεί να κάνει και πολιτικό γάμο. ‘Όμως σήμερα κι αυτός είναι βαρύς, και ψάχνουμε να βρούμε ένα Σύμφωνο Ελεύθερης Συμβίωσης. Γιατί ψάχνουμε να βρούμε αυτό; Γιατί ακόμα και όταν συμβιώνουμε φοβόμαστε ο ένας τον άλλον και λέμε, αν αύριο το διαλύσουμε μη βγω και ζημιωμένος οικονομικά.
Τι σημαίνει λοιπόν «ανικανότητα»; Μου είπε κάποιος, μα πάτερ ο γάμος είναι δέσμευση, και του λέω, συμφωνώ απολύτως. Ξέρεις όμως παιδί μου ποιος φοβάται να δεσμευτεί; Ποιος; Αυτός που δεν αγαπάει. Αυτός φοβάται, γιατί φοβάται τον άλλον. Τον χρησιμοποιεί αλλά και τον φοβάται. Και αυτό που θεωρείται μοντέρνο, είναι πραγματικά το πένθιμο αγγελτήριο της αγάπης και των ανθρώπων των ανίκανων να αγαπήσουνε.
Πόσο πιο όμορφα ήταν τα παλιά τα χρόνια που μερικές φορές όταν δε σου δίνανε αυτή που αγαπάς την έκλεβες και έφευγες. Γιατί, και αυτό είχε μια ομορφιά μέσα του. Γι’ αυτό λοιπόν σήμερα τα βλέπουμε όλα, την ομορφιά και τη χάρη που δίνει στη ζωή μια αγάπη που είναι θυσιαστική και γεννιέται με το θάνατο του εγωισμού του ανθρώπου και απ’ την άλλη μεριά ένα πλήθος ανθρώπων ανίκανων και να αγαπήσουν και να ερωτευθούν. Και βέβαια τέτοιοι άνθρωποι, που να καταλάβουν τη θυσιαστική αγάπη της μάνας; Καλά κάνετε και την ψάχνετε ..
Μια προσευχή να κάνουμε στη Μεγάλη Μάνα. Να φωτίζει τις σημερινές μανάδες να βρουν τον εαυτό τους. Να Την έχουν στο σπίτι σαν πρότυπο, σαν παρηγοριά, σαν έμπνευση, σαν πηγή δύναμης. Να βλέπουν την εικόνα Της και να νοιώθουν τις απίστευτες δυνατότητες που έχουν, γιατί κι εκείνες και ο καθένας μπορεί να σαρκώσει το Θεό. Να νοιώθουν τις δυνατότητες που τους εμπιστεύθηκε η αγάπη του Θεού, να τους παραδώσει τις ζωντανές εικόνες Του για να τις συντηρήσουν. Να τις βάλουν στο τέμπλο του σπιτιού, της κατ’ οίκον εκκλησίας. Να τις θυμιάζουν με το άρωμα της δικής τους ευλάβειας και να προσκυνούν στο πρόσωπο των παιδιών τους τη ζωντανή εικόνα του Θεού.
Και τότε, θα ‘χουμε ξαναβρεί το δρόμο μας...



Μητροπολίτης Σιατίστης Παύλος

Πηγή: http://miteriko.blogspot.gr/

Πέμπτη 26 Μαΐου 2016

Δεν μπορείς από μόνος σου...

Όταν αμαρτήσεις και η συνείδησή σου σε βασανίζει και σε καίει, να απευθυνθείς αμέσως στον ιερέα κι εκεί να αποθέσεις τις αμαρτίες σου. Είναι η μόνη αιώνια και ζωντανή θεραπεία. Μη νομίζεις πως μπορείς να σωθείς από μόνος σου, με δικά σου μέσα.

Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης

Να σκέφτεσαι την προέλευση του ανθρώπου

Ν’ αγαπάς κάθε άνθρωπο αδιάκριτα. Μη λογαριάζεις αν είναι αδύναμος και αμαρτωλός. Μη σκέφτεσαι την αμαρτία, αλλά την προέλευση του ανθρώπου, που είναι η ίδια η εικόνα του Θεού.
Να μη σε ενοχλούν οι αδυναμίες των άλλων, η κακία, η υπερηφάνεια, ο φθόνος, η απληστία κι η κοιλιοδουλεία τους. Και σε σένα όμως δεν λείπουν οι κακίες. Στο κάτω-κάτω σε σχέση με την αμαρτία όλοι οι άνθρωποι είναι ίδιοι.

Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης

Πηγή: http://www.exomologistetokirio.gr/

Τετάρτη 25 Μαΐου 2016

Η εορτή της Μεσοπεντηκοστής

Σε λίγους πιστούς είναι γνωστή η εορτή, αυτή. Εκτός από τους ιερείς και μερικούς άλλους χριστιανούς, που έχουν ένα στενότερο σύνδεσμο με την Εκκλησία μας, οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν καν την ύπαρξή της. Λίγοι είναι εκείνοι που εκκλησιάζονται κατ’ αυτή και οι περισσότεροι δεν υποπτεύονται καν, ότι την Τετάρτη μετά την Κυριακή του Παραλύτου πανηγυρίζει η Εκκλησία μία μεγάλη δεσποτική εορτή, την εορτή της Μεσοπεντηκοστής. Και όμως κάποτε αυτή η εορτή ήταν η μεγάλη εορτή της Μεγάλης Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως και συνέτρεχαν κατ’ αυτή στον μεγάλο ναό πλήθη λαού.
Δεν έχει κανείς παρά να ανοίξει την Έκθεση της Βασιλείου Τάξεως του Κωνσταντίνου Πορφυρογέννητου για να δει το επίσημο τυπικό του εορτασμού, όπως ετελείτο μέχρι την Μεσοπεντηκοστή του έτους 903 στον ναό του αγίου Μωκίου στην Κωνσταντινούπολη μέχρι δηλαδή την ημέρα που έγινε η απόπειρα κατά της ζωής του αυτοκράτορα Λέοντος ς’ του Σοφού (11 Μαΐου 903). Εκεί υπάρχει μία λεπτομερής περιγραφή του λαμπρού πανηγυρισμού, που καταλαμβάνει ολόκληρες σελίδες και καθορίζει με την γνωστή παράξενη βυζαντινή ορολογία, πως ο αυτοκράτορας το πρωί της εορτής με τα επίσημα βασιλικά του ενδύματα και την συνοδεία του ξεκινούσε από το ιερό παλάτι για να μεταβεί στον ναό του αγίου Μω­κίου. όπου θα ετελείτο η θεία λειτουργία. Σε λίγο έφθανε η λιτανεία με επί κεφαλής τον πατριάρχη, και βασιλιάς και πατριάρχης εισέρχονταν επισήμως στον ναό.
Η θεία λειτουργία ετελείτο με την συνήθη στις μεγάλες εορτές βυζαντινή μεγαλοπρέπεια. Μετά από αυτήν ο αυτοκράτορας παρέθετε πρόγευμα, στο οποίο παρεκάθητο και ο πατριάρχης. Και πάλι ο βασιλιάς υπό τις επευφημίες του πλήθους «Εις πολλούς και αγαθούς χρόνους ο Θεός αγάγοι την βασιλείαν υμών» και με πολλούς ενδιάμεσους σταθμούς επέστρεφε στο ιερό παλάτι.Αλλά και στα σημερινά μας λειτουργικά βιβλία, στο Πεντηκοστάριο, βλέπει κανείς τα ίχνη της παλαιάς της λαμπρότητας. Παρουσιάζεται σαν μία μεγάλη δεσποτική εορτή, με τα εκλεκτά της τροπάρια και τους διπλούς της κανόνες, έργα των μεγάλων υμνογράφων, του Θεοφάνους και του Ανδρέου Κρήτης, με τα αναγνώσματά της και την επίδρασή της στις προ και μετά από αυτήν Κυριακές και με την παράταση του εορτασμού της επί οκτώ ημέρες κατά τον τύπο των μεγάλων εορτών του εκκλησιαστικού έτους.Ποιό όμως είναι το θέμα της ιδιορρύθμου αυτής εορτής; Όχι πάντως κανένα γεγονός της ευαγγελικής ιστορίας. Το θέμα της είναι καθαρά εορτολογικό και θεωρητικό.
Η Τετάρτη της Μεσοπεντηκοστής είναι η 25η από του Πάσχα και η 25η προ της Πεντηκοστής ημέρα. Σημειώνει το μέσον της περιόδου των 50 μετά το Πάσχα εορτάσιμων ημερών. Είναι δηλαδή ένας σταθμός, μία τομή.Χωρίς δηλαδή να έχει δικό της θέμα η ημέρα αυτή συνδυάζει τα θέματα, του Πάσχα αφ’ ενός και της επιφοιτήσεως του αγίου Πνεύματος αφ’ ετέρου, και «προφαίνει» τη δόξα της αναλήψεως του Κυρίου, που θα εορταστεί μετά από 15 ημέρες. Ακριβώς δε αυτό το μέσον των δύο μεγάλων εορτών έφερνε στο νου και ένα εβραϊκό επίθετο του Κυρίου, το «Μεσ­σίας». Μεσσίας στα ελληνικά μεταφράζεται Χριστός. Αλλά ηχητικά θυμίζει το μέσον. Έτσι και στα τροπάρια και στο συναξάριο της ημέρας η παρετυμολογία αυτή γίνεται αφορμή να παρουσιασθεί ο Χριστός σαν Μεσσίας -μεσίτης Θεού και ανθρώπων, «μεσίτης και διαλλάκτης ημών και του αιωνίου αυτού Πατρός». «Διά ταύτην την αιτίαν την παρούσα εορτή εορτάζοντες και Μεσοπεντηκοστήν ονομάζοντες τον Μεσσίαν ανυμνούμεν Χριστόν». σημειώνει ο Νικηφόρος Ξανθόπουλος στο συναξάριο. Σ’ αυτό βοήθησε και η ευαγγελική περικοπή, που επελέγη για την ημέρα αυτή.

Μεσούσης της εορτής του ιουδαϊκού Πάσχα ο Χριστός ανεβαίνει στο ιερό και διδάσκει. Η διδασκαλία Του προκαλεί τον θαυμασμό, αλλά και ζωηρή αντιδικία μεταξύ αυτού και του λαού και των διδασκάλων. Είναι Μεσσίας ο Ιησούς ή δεν είναι; Είναι η διδασκαλία Του εκ Θεού ή δεν είναι; Νέο λοιπόν θέμα προστίθεται: ο Χριστός είναι ο διδάσκαλος. Αυτός που ενώ δεν έμαθε γράμματα κατέχει το πλήρωμα της σοφίας, γιατί είναι η Σοφία του Θεού που κατασκεύασε τον κόσμο. Ακριβώς από αυτόν τον διάλογο εμπνέεται μεγάλο μέρος της υμνογραφίας της εορτής. Εκείνος που διδάσκει στο ναό, στο μέσον των διδασκάλων του ιουδαϊκού λαού, στο μέσον της εορτής, είναι ο Μεσσίας, ο Χριστός, ο Λόγος του Θεού. Αυτός που αποδοκιμάζεται από τους δήθεν σοφούς του λαού Του είναι η του Θεού Σοφία.Λίγες σειρές πιό κάτω στο Ευαγγέλιο του Ιωάννη, αμέσως μετά την περικοπή που περιλαμβάνει τον διάλογο του Κυρίου με τους Ιουδαίους «της εορτής μεσούσης», έρχεται ένας παρόμοιος διάλογος, πού έγινε μεταξύ του Χριστού και των Ιουδαίων «τη εσχάτη ημέρα τη μεγάλη της εορτής», δηλαδή κατά την Πεντηκοστή.
Αυτός αρχίζει με μία φράση του Κυρίου- «Εάν τις διψά, ερχέσθω προς με και πινέτω· ο πιστεύων εις εμέ, καθώς είπεν η γραφή, ποταμοί εκ της κοιλίας αυτού ρεύσουσιν ύδατος ζώντος». Και σχολιάζει ο ευαγγελιστής· «Τούτο δε είπε περί του Πνεύματος, ου έμελλον λαμβάνειν οι πιστεύοντες εις αυτόν», Δεν έχει σημασία, ότι οι λόγοι αυτοί του Κυρίου δεν ελέχθησαν κατά την Μεσοπεντηκοστή, αλλά λίγες ημέρες αργότερα. Ποιητική αδεία μπήκαν στο στόμα του Κυρίου στην ομιλία Του κατά την Μεσοπεντηκοστή. Ταίριαζαν εξάλλου τόσο πολύ με το θέμα τής εορτής. Δεν μπορούσε να βρεθεί πιό παραστατική εικόνα για να δειχθεί ο χαρακτήρας του διδακτικού έργου του Χριστού. Στο διψασμένο ανθρώπινο γένος η διδασκαλία του Κυρίου ήλθε σαν ύδωρ ζων, σαν ποταμός χάριτος που δρόσισε το πρόσωπο της γης.
Ο Χριστός είναι η πηγή της χάριτος, «του ύδατος του αλλομένου εις ζωήν αιώνιον», που ξεδιψά και αρδεύει τις συνεχόμενες από βασανιστική δίψα ψυχές των ανθρώπων. Που μεταβάλλει τους πίνοντας σε πηγές· «Ποταμοί εκ της κοιλίας αυτού ρεύσουσι ύδατος ζώντος». «Και γενήσεται αυτώ πηγή ύδατος αλλομένου εις ζωήν αιώνιον», είπε στη Σαμαρείτιδα. Που μετέτρεψε την έρημο του κόσμου σε θεοφύτευτο παράδεισο αειθαλών δένδρων φυτευμένων παρά τας διεξόδους των υδάτων του αγίου Πνεύματος. Το γόνιμο αυτό θέμα έδωσε νέες αφορμές στην εκκλησιαστική ποίηση και στόλισε την εορτή της Μεσοπεντηκοστής με εξαίρετους ύμνους.Αυτή με λίγα λόγια είναι η εορτή της Μεσοπεντηκοστής. Η έλλειψη ιστορικού υπόβαθρου της στέρησε τον απαραίτητο εκείνο λαϊκό χαρακτήρα, που θα την έκανε προσφιλή στον πολύ κόσμο. Και το εντελώς θεωρητικό της θέμα δεν βοήθησε τους χριστιανούς, που δεν είχαν τις απαραίτητες θεολογικές προϋποθέσεις, να ξεπεράσουν την επιφάνεια και να εισδύσουν στην πανηγυριζόμενη δόξα του διδασκάλου Χριστού, της Σοφίας και Λόγου του Θεού, της πηγής του ακένωτου ύδατος.
Συνέβη με αυτή κάτι ανάλογο με εκείνο που συνέβη με τους περίφημους ναούς της του Θεού Σοφίας, που αντί να τιμώνται στο όνομα του Χριστού ως Σοφίας του Θεού, προς τιμήν του οποίου ανεγέρθησαν, κατάντησαν, για τους ιδίους λόγους, να πανηγυρίζουν στην εορτή της Πεντηκοστής ή του αγίου Πνεύματος ή της αγίας Τριάδος ή των Εισοδίων ή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου ή και αυτής της μάρτυρος Σοφίας και των τριών θυγατέρων της Πίστεως, Ελπίδος και Αγάπης.

Πηγή: http://agiosharalabos.blogspot.gr/

Τρίτη 24 Μαΐου 2016

Ο Μεγάλος Κανόνας και οι μεγάλες μας ενοχές

Οι εμμονές είναι ο χειρότερος εχθρός για την πνευματική ελευθερία. Μένω σε κάτι, το σκέφτομαι, με κατατρώγει και με εμποδίζει να δω το παρόν, να δω την προσωπική μου αλήθεια. Αν δεν μπορώ να την δω, πώς θα αντικρίσω τον Χριστό; Αν δεν την γνωρίζω, πώς θα ελευθερωθώ γνωρίζοντας την Αλήθεια του Χριστού; Έρχονται πολλοί άνθρωποι στην εξομολόγηση. Ομολογούν την αμαρτία τους κι ο Χριστός την συγχωρεί, όμως το γεγονός της πτώσης συνεχίζει να τους κατατρώγει.
Η αλήθεια είναι ότι πέσαμε και πέφτουμε -κι αυτό είναι αδιαμφισβήτητο… Κι εμείς απέναντι σ’ αυτό τι κάνουμε; Φανερώνονται δύο δρόμοι: ο πρώτος είναι της εμμονής -που γεννά μέσα μας την ενοχή- και ο άλλος είναι της ενθύμησης. Σίγουρα εξομολογηθήκαμε, όμως ουσιαστικά αυτό είναι το σημείο που φανερώνεται ο Σταυρός του Χριστού στη δική μου ζωή. Αυτός που δεν φταίει για τίποτε, σταυρώνεται για να εξαργυρώσει τα λάθη όλων μας, που φταίμε και γνωρίζουμε. Ο καθένας βέβαια περισσότερο ή λιγότερο, ξέρουμε καλά ότι παρ’ ότι μας αρέσει να αποποιούμαστε τις ευθύνες, όλο και κάπου φταίμε. Ο Χριστός σήκωσε στο Σταυρό ό, τι μας σκλαβώνει, ακόμα και τις χειρότερες εμμονές μας.
Το βλέπουμε στον Μεγάλο Κανόνα: πόσες πτώσεις, πόσες απομακρύνσεις απ’ το Θεό! Η απομάκρυνση είναι κατάσταση, δεν μετράται ποσοτικά. Ή απομακρύνομαι από τον Θεό, είτε όχι. Αυτό είναι η αμαρτία -μολονότι πέφτουμε συχνά στην πλάνη ενός είδους καταλογράφησής της. Αυτό είναι το δώρο του Μεγάλου Κανόνα: η σύνταξη παραδειγμάτων απομάκρυνσης από το Θεό. Πρόσωπα από την ανθρώπινη ιστορία που έπεσαν, με την πτώση αυτή να μη σημαίνει το τέλος, αλλά την όντως αρχή για μετάνοια. Αυτό είναι μετάνοια, η μεταμόρφωση του νου.
Στην αλλαγή της ζωής μας, ας μη κουβαλάμε τις ενοχές του παρελθόντος. Σταυρώθηκε ο Χριστός για ‘μας! Ο Άγ. Σιλουανός ο Αθωνίτης λέγει: “Κράτα το νου σου στον Άδη και μην απελπίζεσαι”, που θα πει: έπεσες, μα προχώρα. Μην έχεις ενοχές, απλά να θυμάσαι τις πτώσεις και τα λάθη σου. Θυμήσου πως σε σήκωσε ο Θεός, πως γνώρισες την Αλήθεια! Αυτό θα πει ενθύμηση: Άδης είναι τα σκοτάδια μας, θυμήσου πως ήσουν, στην εξορία που διάλεξες, πόσο έρημος και μόνος! Ολόκληρος μια κυριαρχία εμμονών.
Ας αφήσουμε τις εμμονές και τις ενοχές ως προνόμιο μιας κοινωνία που ξεχνά τον Χριστό, γιατί πάνω σ’ αυτές ανδρώνεται. Οι χριστιανοί γνωρίζουμε την Αλήθεια ολάκερη. Στην Εκκλησία, στην οποία ο Χριστός μας κάλεσε, ενοχή δεν υπάρχει: ας έχουμε το νου μας στον Άδη… και θα λουστούμε από Φως!

Πηγή: http://www.diakonima.gr/

Μάθετε να συγχωρείτε

«Και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών, ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών».
Τρία αγαθά διακηρύττει με τα λόγια αυτά. Τούς άριστους στην αρετή τους διδάσκει μετριοφροσύνη και τους συμβουλεύει να μην υπερηφανεύονται για τα κατορθώματά τους αλλά να φοβούνται και να τρέμουν και να μνημονεύουν τα προηγούμενα αμαρτήματά τους...
όπως ο θεσπέσιος Παύλος, λέγοντας ύστερα από τα άπειρα κατορθώματά του «ο Ιησούς Χριστός ήρθε στον κόσμο για να σώσει τους αμαρτωλούς και πρώτος ανάμεσά τους είμαι εγώ»(Α΄ Τιμ. α΄ 15). Τούς άριστους λοιπόν στην αρετή τους ασφάλισε με την ταπεινοφροσύνη, λέγοντας τα λόγια αυτά.
Εκείνους όμως που έσφαλαν ύστερα από τη χάρη του αγίου βαπτίσματος δεν τους αφήνει να απελπίζονται για τη σωτηρία τους, αλλά τους διδάσκει να ζητούν από το γιατρό των ψυχών τα φάρμακα της συγχώρησης. Μαζί όμως μ’ αυτά ο λόγος προϋποθέτει και διδασκαλία φιλανθρωπίας. Γιατί μας θέλει να είμαστε ήμεροι στους ενόχους, αμνησίκακοι σ’ αυτούς που σφάλουν σε μας και με τη συγγνώμη μας σ’ αυτούς να χαρίζουμε στον εαυτό μας συγγνώμη, και εμείς οι ίδιοι πρώτα να προσφέρουμε τα μέτρα της φιλανθρωπίας. Γιατί τόσο ζητούμε να λάβουμε, όσο παρέχουμε στους συνανθρώπους μας και αξιώνουμε να επιτύχουμε τόση συγγνώμη, όση χαρίζουμε στους οφειλέτες μας».
«Εσύ όμως ενώ στέκεσαι και μεριμνάς για τα αμαρτήματά σου, δε φρίττεις που θυμάσαι τα ξένα; και πως παρακαλείς το Θεό; γιατί αυτά που ζητάς από το Θεό εναντίον εκείνου, με αυτά ετοιμάζεις για σένα φοβερότερα, μη αφήνοντας το Θεό να συγχωρήσει τα δικά σου αμαρτήματα. Πως λοιπόν, λέγει, εάν θέλεις να γίνω αυστηρός εξεταστής των πλημμελημάτων που έγιναν σε βάρος σου, ζητάς να συγχωρήσω αυτά που έκαμες εσύ σε μένα; Ας μάθουμε κάποτε να είμαστε χριστιανοί; Αν δε γνωρίζουμε να προσευχόμαστε, πράγμα που είναι εύκολο και πολύ απλό, τι θα γνωρίσουμε από τα άλλα;
Ας μάθουμε να προσευχόμαστε σαν χριστιανοί, εκείνες οι προσευχές είναι των ειδωλολατρών, εκείνες οι δεήσεις είναι των Ιουδαίων, ενώ του χριστιανού είναι αντίθετες, με αυτές ζητούμε άφεση και αμνηστία των σφαλμάτων που έγιναν σε μας. «Όταν μας βρίζουν, ευλογούμε, όταν μας καταδιώκουν, δείχνουμε ανοχή, όταν μας βλασφημούν, παρακαλούμε». Άκου τον Στέφανο που λέγει «Κύριε, μη λογαριάσεις σε αυτούς αυτό το αμάρτημα».
Όχι μόνο δεν καταριόταν, αλλά και προσευχόταν για αυτούς, ενώ εσύ όχι μόνο δεν προσευχήθηκες υπέρ αυτών, αλλά και τους καταράστηκες. Όσο θαυμάσιος λοιπόν ήταν εκείνος, τόσο πιο κακός είσαι εσύ... Θέλεις να πλήξεις τον εχθρό σου; Προσευχήσου για αυτόν, όχι όμως με τέτοια διάθεση, όχι σαν να πλήττεις, αυτό βέβαια γίνεται, εσύ όμως μην το κάνεις με αυτό το σκοπό. Αν και βέβαια εκείνος ο μακάριος όλα τα πάθαινε άδικα, κι όμως προσευχόταν γι’ αυτούς, ενώ εμείς πολλά και δίκαια τα παθαίνουμε από τους εχθρούς.
Αν λοιπόν αυτός που έπαθε άδικα δεν τόλμησε να μην προσευχηθεί υπέρ αυτών, εμείς που πάσχουμε δίκαια, κι όχι μόνο δεν προσευχόμαστε, αλλά και καταριόμαστε, ποιάς τιμωρίας δεν είμαστε άξιοι; Νομίζεις βέβαια ότι δίνεις σε εκείνον το χτύπημα, η αλήθεια όμως είναι ότι τραβάς το ξίφος εναντίον σου, μη αφήνοντας το δικαστή να γίνει πράος για τα αμαρτήματά σου με τα οποία τον εξοργίζεις με την προσευχή σου εναντίον των άλλων.
Γιατί λέγει “με όποιο μέτρο μετράτε, με το ίδιο θα μετρηθείτε και σείς, και με όποιο κριτήριο κρίνετε, θα κριθήτε». Ας γίνουμε λοιπόν συγχωρητικοί, για να έχουμε τέτοιον και το Θεό.»
«Αυτός που ευλογεί τον εχθρό, ευλογεί τον εαυτό του, και αυτός που καταριέται, καταριέται τον εαυτό του, και αυτός που προσεύχεται για τον εχθρό, προσεύχεται για τον εαυτό του, όχι για εκείνον.»

Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου

Πηγή; https://eleftheroiellines.blogspot.gr

Δευτέρα 23 Μαΐου 2016

Κρίμα... δυο ανάσες δίπλα του, δυο ανάσες

Κρίμα! Κρίμα! Δυο ανάσες δίπλα του, δυο ανάσες. Και να πεις ότι δεν είχατε τη διάθεση, δεν είχατε την πίστη!Βγαίνω από το σκοτεινό τούνελ των άσκοπων καθημερινών συγκρούσεων. Στέκομαι μπροστά στην «Πορεία προς Εμμαούς». Ο πιο κοινότυπος πίνακας των αστικών σπιτιών της δεκαετίας του ’60. Μα ο πίνακας του δικού μου σπιτιού, εκεί, στο βάθος του σαλονιού, διαφέρει. Δεν έχει μόνο τα χρώματα της reproduction. Επάνω του κρατάει όλες τις παιδικές μου στιγμές, τις άπειρες παιδικές μου στιγμές, που ξόδεψα να τον παρατηρώ. Τα θεόρατα δέντρα, το πέτρινο γεφύρι, η γλυκιά σκιά του μονοπατιού, η Εμμαούς στο βάθος.
Κι εκεί, στο κέντρο, τρεις φιγούρες. Στη μέση, ένας λευκοφορεμένος διαβάτης και δίπλα του δυο άλλοι. Ακούνε τον συνοδοιπόρο τους, που με σηκωμένο χέρι μιλάει. Είμαι βέβαιος, ο δικός μου πίνακας διαφέρει. Ξέρει να με ρουφάει. Τα φύλλα των δέντρων σαλεύουν, η ησυχία διακόπτεται μόνο από μακρινά κελαηδίσματα. Μ ́ αρέσει εδώ. Τους τρεις διαβάτες δεν τους ξέρω. Για κείνους έμαθα αργότερα και βάλθηκα να συνδυάζω τη μορφή τους με τα γεγονότα. Ο Λουκάς και ο Κλεόπας! Κι ανάμεσά τους ο Χριστός. Ο αναστημένος Χριστός να τους μιλάει. «Μα δε βλέπουν, δε βλέπουν;», αναρωτιόμουν πάντα. Δε βλέπουν. Τόσα χρόνια στον πίνακα αλλά δε βλέπουν. Με θύμωναν κάποτε. Όχι πια. Αντίθετα, με τον καιρό, τους αγαπάω περισσότερο. Γιατί, όσο τα χρόνια περνούσαν, η τύφλωσή τους τούς έκανε οικείους, σημερινούς.
Δεν φταίνε αυτοί, δεν φταίμε εμείς. Φταίει το δωμάτιο που ζούμε, αυτό το δωμάτιο με τους μονόδρομους καθρέφτες. Απ’ τη δική σου τη μεριά βλέπεις το είδωλό σου. Από πίσω όμως σε παρακολουθούν, κι ας είναι αόρατοι για σένα. Τα βάζουνε συνήθως στα δωμάτια ανακρίσεων, κάποιους όμως σαν κι εσάς και σαν εμάς, μας κρύβουν την αλήθεια.
Φίλε μου Κλεόπα, φίλε μου Λουκά, δε βλέπουμε. Μπορεί τα πράγματα να άλλαξαν! Τα δέντρα γύρω σας γίνανε κάστρα τσιμεντένια. Και τα γεφύρια, κόμβοι μυρίων εποχουμένων. Το δωμάτιο όμως αυτό, το δωμάτιο με τους μονόδρομους καθρέφτες, είναι η πιο διαχρονική αξία και το πιο διαρκές αμάρτημα. Κάθε πρόσωπο, κάθε ανθρώπινη ύπαρξη που περνάει από τη ζωή μας γίνεται είδωλό μας. Νομίζουμε πως βλέπουμε, νομίζουμε πως ανταμώνουμε. Και στην πραγματικότητα καθρεφτίζουμε πάνω της τα δικά μας χαρακτηριστικά. Η δίψα για σχέση, η δίψα μας γι’ αγάπη εκτονώνεται σε μονολόγους με το είδωλό μας. Αρνιόμαστε την έκπληξη. Νομίζουμε πάντοτε πως ξέρουμε το «πώς» και το «γιατί» για κάθε άνθρωπο που συναντάμε. Όπως κι εσείς νομίζατε πως ξέρατε όλη την ιστορία, που είχε διαδραματιστεί μπροστά στα μάτια σας. Του τά ’πατε του Χριστού το απόγευμα εκείνο χαρτί και καλαμάρι. Του διηγηθήκατε την ίδια τη ζωή Του.
 Πώς έζησε, πώς δίδαξε,πώς προδόθηκε, πώς σταυρώθηκε, πώς πέθανε και πώς τάφηκε. Αμ, δε μιλάγατε σ’ εκείνον. Με τις προσδοκίες και τα όνειρά σας κάνατε διάλογο. Για το θυμό σας, που δεν έγινε τίποτε, εκεί που περιμένατε τόσα πολλά. Τίποτε. Αυτό δεν του είπατε; «Εμείς ελπίζαμε ότι αυτός είναι εκείνος που έμελλε να ελευθερώσει τον Ισραήλ. Και είναι τρίτη μέρα από τότε που πέθανε και δεν έχει συμβεί τίποτα». Η βεβαιότητά μας πως ξέρουμε πάντα τι συμβαίνει, η βεβαιότητά μας πως καταλάβαμε, η στέρεη πεποίθηση πως τα εξηγήσαμε όλα, είναι οι καθρέφτες που δε μας αφήνουν ν’ αντικρίσουμε την έκπληξη πίσω από το τζάμι.
Καθρέφτης και η θεολογία σας. Τα ξέρατε όλα καλά. Κι όσα δεν θυμόσασταν, για ώρες σας τα ανέλυε ο διδάσκαλος. Όλη την Παλαιά Διαθήκη σάς ανέλυσε. Προφήτες, τον έναν πίσω από τον άλλον, εξηγήσεις και ερμηνείες στην αυθεντικότερη, στην πιο άρτια παρουσίαση. Όμως κι αυτά, όπως και τα δικά μας, γίνανε φυλακή.
Ξέρετε που καταλήγω; Ότι κι εσείς, όπως κι εμείς, δεν πιστεύουμε κατά βάθος πως αξίζουμε τέτοια θυσία. Όπως και τότε εσείς, όπως και σήμερα εμείς, ανατρεφόμαστε για να υμνούμε, να θαυμάζουμε τις ζωές των άλλων. Ψηλά, ψηλά, κάθε μέρα και ψηλότερα ανεβαίνουν τα είδωλα στα μάτια μας. Στολές και αξιώματα και ύφος και ...γνόφος φαρισαϊκός στερούσε τον Θεό απ’ την απλότητά σας, απ’ την απλότητα που γρήγορα σας μάθανε να την λογάτε γι’ ασημαντότητα.
Δεν διαφέρουμε. Το ύφος και το στυλ και οι στολές, οι κάθε είδους στολές, πλημμύρισαν τις οθόνες και κάθε βράδυ, κάθε ώρα, μας εμπεδώνουν την πεποίθηση της ασημαντότητάς μας. Μπήκε και ο διδάσκαλός σας, ο διδάσκαλός μας, ο γλυκός μας ο Θεός, στους υποψήφιους επώνυμους. Δόγματα και τελετές και τύποι και παράδοση γίνανε μέρος του καθρέφτη. Λόγοι βαθείς, γλώσσα ακατάληπτη, το «τότε», πάντα το «τότε», τότε που μόνον τότε γίνονταν θαύματα.
Τίποτα και όλα γίνονταν τότε, τίποτε και όλα γίνονται τώρα. Ούτε εσείς καταλάβατε, ούτε εμείς καταλαβαίνουμε. Κι εκείνος και τότε δίπλα σας, και τώρα το ίδιο. Τόσο δίπλα, ν’ αγγίξεις τα μεταμορφωμένα κύτταρά του, το μεταμορφωμένο παντελόνι του, το σακάκι του, το χέρι του, το χέρι του, να το κρατάς σφιχτά και να μπεις κρατώντας το στην αιωνιότητα, όποια και νά ’ναι.
Τίποτε κι όλα γίνονται τώρα. Γλυκό ποτάμι των σχεδίων του, των περιστάσεων που ελέγχει, των λαθών που μεταλλάσσει. Να δείχνει, να δείχνει πίσω απ’ τον μονόδρομο καθρέφτη το τσαμπί των δώρων του, να έχει κολλήσει το πρόσωπό του στο τζάμι, στο τζάμι που απ’ τη μεριά μας συνεχίζει να καθρεφτίζει τα ...κατορθώματά μας, τα φράγματα της ροής των ακτίνων Του, την ομίχλη μπροστά απ’ τον ηλιακό Του δίσκο.
Ένα σύμπαν ολόκληρο και στη μέση το δωμάτιό μας με τους επίμονους καθρέφτες. Να οσμίζεσαι, όπως κι εσείς θα οσμιζόσασταν στον δρόμο προς Εμμαούς, πως κάτι τρέχει και πως δεν μπορεί να είναι τόσο απλά και προβλέψιμα τα πράγματα. Γύρω σας, γύρω μας, ένα σύμπαν άλλων σχεδίων, άλλων διαστάσεων, άλλων δυνατοτήτων. Ανέτοιμοι εσείς, ανέτοιμοι κι εμείς να στείλουμε το βλέμμα στ’ ακροδάχτυλά μας, στο δέρμα μας, στην καρδία μας.
Μόνο εκεί, στυλωμένη εκεί η ματιά μας, στα μάτια του ειδώλου μας, που μόνο ένα πιστεύει βαθιά: δεν μπορεί, είναι αδύνατον ν’ αξίζει η ζωή κάτι περσότερο απ’ την κακομοιριά και την μαγεία των τελετών. Κοιτάμε επίμονα το μάτι του ειδώλου μας. Έτσι θα το κοιτάγατε κι εσείς. Καλά θα το είχατε πια καταλάβει. Τόσες φορές τ’ ακούσατε από το στόμα Του: όλα, όλα δομές και εξουσίες, ισχυροί κι οι προύχοντες, γραφεία και επιτροπές, όλα, όλα σάπια, τάφοι κεκονιαμένοι. Ε, και; Παρακάτω! Είναι αυτή η αλήθεια, είναι αυτή η μόνη αλήθεια του κόσμου; «Ξύπνησα, ξύπνησα», σου λέει η ματιά σου. Κι εσύ συνεχίζεις να κοιτάς επίμονα το βλέμμα του ειδώλου σου, γιατί πέρα, εκεί, στο βάθος του, μια ελπίδα μακρινή, μια τόση δα ελπίδα, γιατί κλαίω, γιατί δεν αναπαύομαι, ποιο είναι το φυσικό μου που με ταλαίπωρε, τι με καλεί, για ποια ζωή πλάστηκα;
Τον ακούγατε και η καρδιά σας φλεγότανε. Δεν το λέω εγώ. Εσείς το είπατε. Και η δική μας φλέγεται. Κοιτάμε τα πρόσωπα των άλλων, των φίλων, της γυναίκας μας, των παιδιών μας και μια φλόγα πόθου καίει τα σωθικά μας, να σπαργάμε τον καθρέφτη και να ενωνόμασταν με το άλλο πρόσωπο, την διαφορετική μύτη, το διαφορετικό στόμα, τα άλλα μαλλιά, το άλλο κορμί, την άλλη ψυχή. Μας καίνε τα λόγια που δε μιλάνε, μας καινέ οι μορφές που μένουν μακρινές, μας καίει η κληρονομιά των Πατέρων μας που τόσο ευλαβικά κρατήσαμε, που τόσο ορμητικά θελήσαμε να την ακουμπήσουμε στους επόμενους, κι ας καταντάει αραιά-συχνά στείρα, βουβή, βαριά. Των αγίων Πατέρων μας η ζωή κρύφτηκε πίσω απ ́ τον μονόδρομο καθρέφτη και μείναμε έρημοι και μόνοι, παρέα με άμφια και σιρίτια, παρέα με το κέλυφος, το άδειο κέλυφος των δομών. Πιστέψαμε στη ζωή τους, δεν πιστέψαμε όμως στην δική μας ζωή κι ήρθε το βάρος των μορφών και μας συνέθλιψε.
Άνθρωποι, ανάμεσα σε δισεκατομμύρια ανθρώπους, ζωές σταγόνες σ ́ ένα χείμαρρο προς στην άβυσσο. Κι ο Δάσκαλός μας Κλεόπα και Λούκα μου πίσω από το τζάμι να σου δείχνει με νοήματα «εγώ ξέρω εσένα και για σένα είμαι τώρα πίσω από δω και επιμένω». Μα δε καταλάβατε. Ούτε κι εμείς καταλαβαίνουμε. Μέχρι που αποφασίζει να μπει στο δωμάτιο. Ώρα περπάταγε δίπλα σας. Χρόνια μάς τραβάει καθημερινά το μανίκι του μυαλού μας.
Τον βλέπουμε κι Αυτόν, όπως βλέπουμε όλους τους γύρω μας να μιλάνε σαν κι εμάς, να κινούνται και να κάνουν ότι κι εμείς. Ίδιος ο Χριστός μας με τον δικό σας Χριστό. Γοητευτικός όπως και ο δικός σας, ομιλητής πύρινος όπως και ο δικός σας, γνώστης των μυστηρίων όπως και ο δικός σας. Αλλά... όμοιος με σας, όμοιος με μας. Μεγάλη η δύναμή Του, αλλά μεγάλη και η δύναμη τ’ ανθρώπου! Τον φυλακίσαμε στη ματιά μας, ξέρουμε πάντα να τον κάνουμε κομμάτι του ειδώλου μας. Του διαμαρτυρηθήκατε, γιατί αργεί να πάρει τα όπλα, γιατί δεν γίνεται μέρος των σχεδίων σας.
Δε διαφέρουμε. Κι εμάς, οι φόρμες είναι έτοιμες. Αν δε χωράει, αν αρνηθεί, τόσο το χειρότερο για Κείνον. Τα σχέδιά μας προηγούνται των σχεδίων Του. Κι ας δρα παλεύοντας με τα προγράμματά μας. Κι ας νουθετεί. Κι ας έρχεται την ώρα των μεγάλων ανατροπών της λογικής μας να ψιθυρίζει στ’ αυτί μας: «Ανόητοι και βραδείς τη καρδία, δεν βλέπετε πως έτσι έπρεπε να γίνει;»
Μέχρι που πιάνει το ψωμί, όπως και τότε σ’ εσάς. Αμ, δεν ήταν το ψωμί Απόστολοί μου. Η καρδιά σας ήτανε, ευλογημένη και σπασμένη σε κομμάτια. Και τώρα που το σκέφτομαι, ούτε η καρδιά σας ήτανε. Ο καθρέφτης σας ήτανε. Πάντα έρχεται να σπάσει τους καθρέφτες μας. Και καθώς πέφτουν τα θρύψαλα, εξαφανίζεται. Πάντα ξέρει πότε πρέπει να εξαφανιστεί για να μην διαλυθούμε.
«Φύγε από κοντά μου Κύριε», του είπε ο μοναχός, την ώρα που άνθιζε η προσευχή του, «θα σπάσει η καρδιά μου». Από τι; Από το μέγεθος της ζωής που μας περιμένει. Από το τέντωμα της καρδιάς και του μυαλού μας να καταλάβει όλον τον καινούργιο χώρο, όταν γκρεμίστηκε η φυλακή των κατόπτρων. Όπως εσείς, που επί τόπου τρέξατε να καλύψετε το χώρο αντίστροφα, από την Εμμαούς στην Ιερουσαλήμ. Αμέσως, μέσα στη νύχτα. Και ξέρετε πως νύχτα δεν ήταν. Ποτέ μετά το σπάσιμο των κατόπτρων, των μονόδρομων κατόπτρων, δεν είναι νύχτα.
Λέω να σας ακολουθήσω στο δρόμο για την Ιερουσαλήμ. Σε κάθε μας βήμα θ’ αφήνουμε πίσω μας και μια βεβαιότητά μας. Σε κάθε στροφή, θα ξεφορτωνόμαστε βεβαιότητες και ακλόνητες πεποιθήσεις. Θα κρατάμε την καρδία μας σε κομμάτια κι όποιον βρίσκουμε θα τον κερνάμε καρδιά. Θα του λέμε πως αυτά που φαίνονται δεν είναι όλη η αλήθεια. Θα του λέμε πως αυτά που του λένε οι άλλοι και ο εαυτός του είναι τις περισσότερες φορές ψέματα και κακόγουστα αστεία.
Θα του λέμε, πως το πιο βέβαιο ρήμα στη ζωή αυτή είναι το «νομίζω», το ευλογημένο αυτό ρήμα, σημάδι επίγνωσης της λειψής μας ματιάς και των ορίων μας. Θα βρούμε πολλούς στο δρόμο μας. Δεν κινδυνεύομε όμως να μείνουμε από καρδιά γιατί οι καρδιές είναι μαγεμένες, είναι ευλογημένες. Συνέχεια σκορπίζονται κι όμως είναι αδαπάνητες. Μόνο κινδυνεύουμε να κοπούμε από τα γυαλιά, αν παρασυρθούμε να ξαναφτιάχνουμε καθρέφτες, μονόδρομους καθρέφτες. Κι αν το είδωλό μας θ’ αρχίσει πάλι να σχηματίζεται, θα πάρουμε μπογιά και σ’ όποιον παγωμένο τοίχο βρίσκουμε θα γράφουμε:
«Συμπονάω Χριστέ μου, βοήθει μου τη σκληροκαρδία»

Ηλίας Λιαμής, δρ Θεολογίας

Πηγή: http://proskynitis.blogspot.gr/

Κυριακή 22 Μαΐου 2016

Ιερά Κοινοβιακή Σκήτη Προφήτου Ηλία

Ο Θεός δημιούργησε τον άνθρωπο κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση Θεού με την προοπτική να ξεπεράσει τα όρια της φθοράς και του θανάτου

Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας, τονίζουν ότι «ουκ έστιν αίτιος των κακών ο Θεός». Ο άνθρωπος όμως με τη διάπραξη του προπατορικού αμαρτήματος μπήκε στο νόμο της φθοράς και του θανάτου. Έτσι η ασθένεια έχει τη ρίζα της στην πτώση του ανθρώπου. Οι αιτίες που ευνοούν τις διάφορες ασθένειες στον άνθρωπο πολλές φορές είναι ηθικές και σχετίζονται με τις διαφορές παρεκτροπές τις οποίες δημιουργεί στη ζωή του. Για παράδειγμα όταν ένας άνθρωπος ζει στην ασωτία, στο ξενύχτι και το ποτό δημιουργεί κάποιες συνθήκες μέσα στις οποίες αναπτύσσονται διάφορες ασθένειες. Μια άλλη αιτία αποτελεί η μανιώδης μέριμνα, την οποία επιδεικνύουν πολλοί άνθρωποι, για την απόκτηση υλικών αγαθών και η οποία σιγά - σιγά καταβάλλει τον άνθρωπο οδηγώντας τον στην ασθένεια. Η μεγάλη τεχνολογική ανάπτυξη και η ανάπτυξη του βιοτικού επιπέδου, θα έπρεπε να κάνουν τους σημερινούς ανθρώπους τους πιο ευτυχισμένους ανθρώπους στην ιστορία της ανθρωπότητας. Παρόλα αυτά οι σημερινοί άνθρωποι υποφέρουν πιο πολύ από αρρώστιες, οι οποίες ήταν ίσως άγνωστες σε προηγούμενα χρόνια, ενώ τώρα είναι πολύ διαδεδομένες. Υπάρχουν και ασθένειες οι οποίες οφείλονται σε σφάλματα και ανθρώπινες ατέλειες.
Ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα της εποχής μας το οποίο προκαλεί διάφορες ασθένειες είναι η στενοχώρια και το άγχος. Μέσα από το συνεχές άγχος και τη στενοχώρια ο άνθρωπος γίνεται φιλάσθενος. Πολλές φορές ο Θεός επιτρέπει άνθρωποι υγιείς να πέφτουν σε μια ασθένεια για να αποφύγουν μια χειρότερη πνευματική αμαρτία όπως την υπερηφάνεια. Τέτοιο παράδειγμα είναι ο Απόστολος Παύλος, ο οποίος ομολογεί ότι η ασθένεια από την οποία υπέφερε είχε ως στόχο να τον κρατά στην ταπείνωση. «Εδόθη μοι σκόλοψ τη σαρκί, άγγελος σατάν ίνα με κολαφίζη ίνα μη υπεραίρωμαι» ( Κορ. Β’ 12,7).

Σάββατο 21 Μαΐου 2016

Εξομολογείσθε τω Κυρίῳ

Τέλειος είναι μόνο ο Θεός... εμείς είμαστε τελειούμενοι

Πες "Κύριε, δες την αδυναμία μου. Άνθρωπος είμαι" και ξαναπροσπάθησε. "Καλά - λέει κανείς - η εκκλησία δε μας θέλει τέλειους"; Τέλειος είναι μόνο ο Θεός! Εμείς είμαστε τελειούμενοι. Αυτή είναι μια μετοχή ενεστώτα που σημαίνει ότι συνέχεια τελειοποιούμαι. Δεν είμαι κάτι που έγινα και τελείωσε. Εντάξει, μην είσαι και τόσο εγωιστής που θες να 'σαι και τόσο τέλειος!Εντάξει! Δε θα σου πω "κάνε και καμιά αμαρτία", αλλά και όταν κάνεις και καμιά αμαρτία μη νιώσεις και ότι είναι κάτι παράξενο στη ζωή σου. Είσαι αμαρτωλός. Το 'χεις καταλάβει; Είσαι αμαρτωλός. Μην έχεις μεγάλη ιδέα για τον εαυτό σου. Ταπεινώσου, αγωνίσου, μην απελπίζεσαι, μην απογοητεύεσαι. Όταν έχεις πειρασμούς και νιώθεις το Θεό μακρυά, είναι πολύ κοντά ο Θεός!
Και αν τώρα περνάς ένα πρόβλημα και ένα αδιέξοδο τραγικό, να σου πω κάτι; Είναι η ώρα που έρχεται ο Θεός! Ετοιμάσου! Δεν ακούς τα βήματα του Θεού, παιδάκι μου; Έρχεται ο Θεός!
Μου έλεγε ένας φίλος μου: "Όταν έχω πειρασμούς, περιμένω το θαύμα του Θεού"... Ο αγώνας στην πνευματική ζωή δεν είναι σημείο ότι αποτύχαμε, ότι είναι τραγική η ζωή μας, αλλά είναι ο τρόπος στη ζωή μας! Αυτή είναι η ζωή μας: αγώνας, κόπος, προσπάθεια πάλι, δοκιμασίες, θλίψεις. Και μέσα σ'όλα αυτά κατεργαζόμαστε το μυστικό αυτό της αγιότητας.
Λοιπόν, συμπέρασμα: Πας πολύ καλά! Γιατί; Γιατί δεν πας καθόλου καλά! Γι'αυτό πας πολύ καλά! Πας πολύ χάλια, αλλά επειδή είσαι κοντά στην εκκλησία, είσαι κοντά στα πόδια του Χριστού, πέφτεις μπροστά στο Χριστό, γι'αυτό πας πολύ καλά.
Μην απογοητεύεσαι λοιπόν!
Μη στεναχωριέσαι λοιπόν!
Το τέλος δεν έχει έρθει ακόμα!

π. Ανδρέας Κονάνος

Πηγή: http://nefthalim.blogspot.gr/

Παρασκευή 20 Μαΐου 2016

Αινείτε τον Κύριον

Τίποτα δεν είναι χειρότερο από την αμαρτία και τίποτε δεν είναι ανώτερο από την μετάνοια

Δεν γνωρίζω εσύ που διαβάζεις το παρών κείμενο ποιος είσαι, ποια είναι η ηλικία σου, ποια θέση κατέχεις στην κοινωνία και τι μόρφωση πήρες.
Ένα μόνο γνωρίζω ότι όποιος και αν είσαι έχεις ανάγκη εξομολογήσεως. Είναι αδύνατον μα εντελώς αδύνατον να μην έχεις πιαστεί σε λίγα ή σε πολλά αμαρτήματα.
«Ουκ έστιν άνθρωπος, ος ζήσεται και ουχ αμαρτήσει». Και ένα αμάρτημα, αν διέπραξες πολύ είναι. Διότι κάθε αμαρτία είναι «ανομία» δηλαδή παράβαση του νόμου του Θεού...
Η παράβαση δε αυτή θα έχει ως ποινή την ημέρα της Κρίσεως τον ψυχικό θάνατο, τον αιώνιο θάνατο. «Τα οψώνια της αμαρτίας θάνατος». Και όταν πεθάνει κανείς είτε από πολλές ασθένειες είτε από μια το ίδιο είναι εφ’ όσον πέθανε. Πως θα γλυτώσεις όμως; Όπως και όταν πιείς θανατηφόρο δηλητήριο ή τραυματισθείς σοβαρά. Τι κάνεις τότε; Τρέχεις στο γιατρό για να κάνεις εμετό το δηλητήριο να σου κάνει εγχείρηση να σου βγάλει το κακό από μέσα σου. Το ίδιο θα κάνεις και τώρα. Τρέξε στον πνευματικό γιατρό. Εκεί θα πεις τα αμαρτήματά σου και θα σωθείς. Του έδωσε ο Θεός την χάρη αυτή.
«Αν τινων αφητε τας αμαρτίας, αφίενται αυτοίς, αν τινων κρατήτε κεκράτηνται». Το ακούς; Αν δεν τρέξεις να λυθείς χάθηκες για πάντα. Κανένας ούτε ο μεγαλύτερος Άγιος από όσους είναι εις την Βασιλεία του Θεού δεν σώζεται εάν δεν καταφύγει στο μυστήριο αυτό. Όλοι, όλοι πέρασαν από το ιατρείο αυτό.
Υπάρχει όμως μια διαφορά. Προτού πας στον Πνευματικό γιατρό πρέπει να κάνεις μόνος σου τη διάγνωση. Θα κάνεις δηλαδή έναν αυτοέλεγχο μια αυτοανάκριση, μια εμβάθυνση στο εσωτερικό σου, μια πνευματική ανασκόπηση. Με άλλα λόγια πρέπει να γνωρίσεις τον εαυτό σου, τις παραβάσεις του Θείου Νόμου, τις κακίες σου, τα αμαρτήματά σου.
Άρχισε να εξετάζεις με προσοχή:
α) Την γλώσσα σου
Και ο γιατρός δεν σου λέει να του δείξεις πρώτα την γλώσσα σου; Πόσα αμαρτήματα δεν διαπράττει η γλώσσα! Λέγει το ψεύδος, που πολλοί το έχουν για τίποτε στην ημερήσια διάταξη. Και όμως είναι αμάρτημα όχι μικρό. Το απαγορεύει ο Θεός δια της ενάτης εντολής. Σκέψου μήπως η γλώσσα σου κινήθηκε να διαβάλει και να συκοφαντήσει άλλον, οπότε του έβλαψες την τιμή και την υπόληψη, τον
πλήγωσες ηθικώς, του προξένησες κακό χειρότερο και από τον φόνο. Μήπως μολύνεται η γλώσσα σου με την κατάκριση; «Μη κρίνετε ίνα μη κριθήτε» είπε ο Κύριος. Πολύ περισσότερο, μήπως η γλώσσα σου κατέκρινε πρόσωπα ιερά; Μάθε ότι σε τέτοια γλώσσα κάθεται ο διάβολος.
Εξέτασε τη γλώσσα σου επίσης μήπως ψευδόρκησε ή επιόρκησε. Βαρύ το αμάρτημα. Ορκίσθηκες εις τον Θεόν, ότι θα πεις την αλήθεια και είπες το ψέμα χωρίς να υπολογίσεις ότι επικαλέστηκες τον Θεό μάρτυρα ή έδωσες υπόσχεση ότι θα την τηρήσεις και όμως την παρέβεις. Σε αυτό το αμάρτημα είναι ένοχοι και όσοι κάνουν όρκους τυχαίους έστω και αν είναι αληθινοί οι όρκοι. Για παράδειγμα (Μα τον Θεό.
Να μη χαρώ τα παιδιά μου κλπ.). Οι όρκοι αυτοί απαγορεύονται από τον Θεό στην Τρίτη εντολή. «Ου λήψη το όνομα Κυρίου του Θεού επί ματαίω».
Άλλο αμάρτημα της γλώσσας είναι η βλασφημία. Τρομερό αμάρτημα. Τόσο τρομερό που ούτε ο διάβολος ο οποίος όλα τα αμαρτήματα τα κάνει βλασφημεί: «Και τα δαιμόνια πιστεύουσι και φρίσουσι». Ακόμα να εξετάσεις τη γλώσσα σου μήπως είναι ένοχη στα αμαρτήματα της αισχρολογίας, ανήθικων ασμάτων, της ευτραπελίας και αργολογίας. Η γλώσσα τότε αναδίδει δυσοσμία. Χάνεται και ο πολύτιμος χρόνος της ζωής μας, κατασπαταλάται κατά τον χειρότερο τρόπο. Ο Κύριος είπε ότι «Περί παντός λόγου αργού δύσωσι λόγο οι άνθρωποι εν ημέρα Κρίσεως». (Ματθαίου ιβ-36).
β) Τα χέρια σου να εξετάσεις
Ναι θα τα εξετάσεις εάν είναι καθαρά. Από τι; Από την κλοπή και από τις άλλες αδικίες που γίνονται με διάφορα μέσα. Όπως την νοθεία, την απάτη κ.λ.π. και εάν γίνονται σε βάρος είτε ενός είτε πολλών. Λέω πολλών γιατί στις μέρες μας πολλοί δεν θεωρούν αμαρτία να κλέψουν το Δημόσιο ή διάφορους οργανισμούς. Πρέπει να ξέρεις όμως ότι το κάθε ξένο που έχεις είναι φωτιά που θα σε κάψει. Τι κάνεις όταν πέσουν κάρβουνα επάνω σου; Τα πετάς. Επίσης σκέψου μήπως τα χέρια σου έγραψαν ανώνυμες επιστολές για να προκαλέσεις ζημιά σε άλλο, μήπως έδειραν ή χρησιμοποιήθηκαν για απόπειρα αυτοκτονίας ή έγιναν αιτία φόνου κατά οποιονδήποτε τρόπο. Θα εξετάσεις ακόμα τα χέρια σου μήπως προκειμένου να ευεργετήσουν και να εργαστούν το καλό είναι σφικτά γιατί «ανίλεως η κρίσις τω μη ποιήσαντι έλεος». Και άλλη αμαρτία μπορεί να κάνουν τα χέρια σου. Να εργάζονται και την Κυριακή και να καταπατάς έτσι την Κυριακή αργία. «Εξ ημέρας έργα και ποιήσεις πάντα τα έργα σου τη δε εβδόμη σάββατα Κυρίω τω Θεώ σου». Πρέπει όμως να προσέξεις ένα άλλο πράγμα. Πιθανόν να μην εργάζεσαι την Κυριακή αλλά να την βεβηλώνεις με αμαρτωλές διασκεδάσεις ή χαρτοπαιξίας ή μέθη, αλλά «μέθυσοι βασιλείαν Θεού ου κληρονομήσουσι».
γ) Τα πόδια σου
Πηγαίνουν τα πόδια σου τας Κυριακάς και τας μεγάλας εορτάς εις την Εκκλησίαν; Δεν γνωρίζεις, ότι το να μη προσεύχεται κανείς, είτε ατομικώς εις το σπίτι, είτε ομαδικώς εις την Εκκλησίαν είναι αμάρτημα;
Είναι αναγκαίος ο εκκλησιασμός. Τόσον αναγκαίος ώστε η ΣΤ’ Οικουμενική Σύνοδος επιβάλλει αφορισμόν, σε όποιον δεν εκκλησιάζεται, άνευ απολύτου ανάγκης, επί τρεις συνεχείς Κυριακάς.
δ) Τα μάτια σου
Αμαρτάνει ο άνθρωπος και με τα μάτια, όταν βλέπει άσεμνα πράγματα, διαβάζει μυθιστορήματα και ρυπαρογραφήματα, ή παρακολουθεί ανήθικα θεάματα. Δια του τρόπου αυτού επέρχεται θάνατος ψυχικώς.
«Ανέβει δια θυρίδων θάνατος». (Ιερεμίας Θ-20).
ε) Την καρδιά σου
Την καρδιά σου θα ερευνήσεις περισσότερο. Γιατί στην καρδιά φωλιάζουν τόσα και τόσα πάθη και αμαρτήματα. Γίνεται κέντρο κακών και έδρα παθών. Τοιαύτα πάθη είναι: Η μνησικακία και το μίσος. Ο Κύριος εδήλωσε καθαρά. «Εάν μη αφήτε τοις ανθρώποις τα παραπτώματα αυτών, ουδέ ο Πατήρ ημών αφήσει τα παραπτώματα υμών». Ο φθόνος και η ζηλοτυπία, φοβερά πάθη που βασανίζουν τον αμαρτωλόν και τον αποξενώνουν από τον Θεόν της αγάπης. Ο θυμός και η οργή, που στενοχωρούν τον άνθρωπον, τον τυφλώνουν και τον οδηγούν και εις τον φόνον. Η πλεονεξία η οποία είναι ειδωλολατρία.
Η υπερηφάνεια και η κενοδοξία, αμαρτήματα τα οποία αποστρέφεται ο Θεός. Πάθος και μάλιστα φοβερώτατον είναι η ανιθηκότης, η οποία μαστίζει σήμερον την κοινωνίαν. Τα ανήθικα αμαρτήματα
απομακρύνουν τον δούλον των από τον Θεόν της αγάπης και φέρνουν την οργήν Του «επί τους υιούς της απειθείας». Αμαρτήματα σιχαμερά, ενώπιον Θεού και ανθρώπων. Πάθος της καρδίας ωσαύτως είναι και η απιστία, που τυφλώνει τον άνθρωπον και δεν βλέπει την αλήθειαν. Απιστεί ο άνθρωπος προς τον Θεόν, αρνείται τις χριστιανικές διδασκαλίες και το περίεργον είναι, ότι εμπιστεύεται εις τον σατανάν και καταφεύγει εις τας μαντείας, τας μαγείας (ξόρκια) τον πνευματισμόν και λοιπάς σατανικάς ενεργείας, δια τας οποίας η ΣΤ’ Οικουμενική Σύνοδος επιβάλλει επιτίμια όχι μικρά. Επίσης αμαρτία είναι η
ολιγοπιστία, η ανησυχία δια το μέλλον μας. Αυτό σημαίνει άρνησιν της Θείας Προνοίας. Να φροντίζωμεν, ναι χωρίς όμως να ανησυχώμεν.
Εκτός αυτών, χριστιανέ μου, είναι ενδεχόμενον να είναι και άλλα αμαρτήματα, εις τα οποία θα βρεθείς ένοχος. Γι’ αυτό θα ερευνήσεις προσεκτικά τον εαυτό σου, δια να ιδείς πως φέρεσαι ως οικογενειάρχης, ως επαγγελματίας, ως άνθρωπος κατέχων μιαν θέσιν εις την κοινωνίαν. Το αξίωμα σου το χρησιμοποιείς δια την εξυπηρέτησιν και των άλλων; Είσαι εξυπηρετικός; Έχεις πνεύμα αγάπης; Αυτός ο Αρχηγός μας «ουκ ήλθε διακονηθήναι, αλλά διακονήσαι».
Θα εξετάσεις όχι μόνον τι κακά έκαμες ή επεθύμησες ή εσκέφθεις επί πολύ, αλλά και αν δεν έπραξες το καλόν. Και οι νεκροί δεν κάνουν κακόν, πλην όμως είναι νεκροί, διότι δεν εργάζονται το καλόν «Ειδότι καλόν ποιείν και μη ποιούντι αμαρτία αυτώ εστί».
Τι λες αναγνώστα; Τελείωσε το καθήκον σου με το διάβασμα που έκαμες; Δεν ετελείωσε. Αυτή ήταν μόνον διάγνωσις, αλλά διάγνωσις χωρίς θεραπεία, δεν προλαμβάνει τον θάνατον. Γι’ αυτό αφού εξετάσεις τα βάθη της ψυχής σου, όχι με επιπολαιότητα αλλά με προσοχήν τρέξε να βρεις πνευματικό τώρα. Μη περιμένεις να έλθουν μεγάλες ημέρες να εξομολογηθείς, διότι δεν θα πας. Και να σου πω γιατί δεν θα πας. Ο Σατανάς, που σε έχει δεμένον μέχρι σήμερον θα σου φέρει χίλια εμπόδια για να μην του φύγεις. Θα σου παρουσιάσει τα αμαρτήματά σου τόσο εξογκωμένα και μεγάλα και θα σου σφυρίζει, ότι εσύ πλέον δε σώζεσαι. Μην τον ακούς. Όλα συγχωρούνται. Αρκεί να τα φανερώσεις στον πνευματικό. Και εδώ θα σε πολεμήσει, Με την ντροπή. Πόσους δεν κρατεί με την ντροπή. Σκέψου όμως, ότι αυτά που ντρέπεσαι να τα πεις μυστικά στον πνευματικό, θα φανερωθούν εν ημέρα Κρίσεως ενώπιον των Αγίων, των Αγγέλων του Θεού.
Που θα σταθείς τότε; Μπορεί πάλιν ο διάβολος να σου τα παρουσιάσει μικρά και ανάξια λόγου. Είναι παγίδα δια να αναβάλεις την εξομολόγηση. Για όνομα Θεού. Μην αναβάλεις Σου παίρνει το παρόν ο Σατανάς, που είναι στο χέρι σου και σου υπόσχεται το μέλλον που δεν το εξουσιάζεις. Έχεις όμως συμβόλαιο, ότι θα ζήσεις έπειτα από μήνες; Πως τότε αναβάλεις; Πάτησε λοιπόν τον διάβολο και τρέξε να βρεις πνευματικό. Ώ τότε! Τι χαρά! Χαρά σε σένα. Χαρά παντοτινή. Χαρά και στον ουράνιο κόσμο. «Χαρά γίνεται ενώπιον των αγγέλων του Θεού επί ενι αμαρτωλώ μετανοούντι».
Τίποτα δεν είναι χειρότερο από την αμαρτία και τίποτε δεν είναι ανώτερο από την μετάνοια.
«Μίλα όταν έχεις κάτι καλύτερο από την σιωπή».

Πέμπτη 19 Μαΐου 2016

19 Μαίου 1919... η καταραμένη ημέρα για τον Ποντιακό Ελληνισμό

Στις 3 Νοεμβρίου 1839 ο υπουργός του νεοσύστατου υπουργείου Εξωτερικών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας Μουσταφά Ρεσίτ Πασάς διάβασε στο πάρκο του παλατιού του Τοπκαπί ένα αυτοκρατορικό διάταγμα.
Το φιρμάνι αυτό υπήρξε η πρώτη πράξη μιας σειράς μεταρρυθμιστικών μέτρων που άνοιξε την περίοδο του Τανζιμάτ (Αναδιοργάνωση).
Η αρχή της ισότητας όλων των οθωμανών πολιτών, που περιείχε αυτό το διάταγμα, υπέσκαπτε τα θεμέλια του παραδοσιακού συστήματος των μιλετίων, στο οποίο βασιζόταν η οργάνωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το διάταγμα άνοιγε το δρόμο στη θεωρία του «οθωμανικού έθνους» ή οθωμανισμού των Ενωτικών Νεοτούρκων του 1908.
Η θεωρητική βάση των Νεότουρκων βρίσκεται στο φιρμάνι αυτό και στις αλλαγές που πυροδότησε.
Το επαναστατικό κίνημα που κατέληξε στη στρατιωτική εξέγερση του 1908 είχε αρχίσει να οργανώνεται από το 1889, τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στο εξωτερικό. Ήταν η οργάνωση «Ένωση και Πρόοδος».
Το σύνολο του ελληνικού λαού, όχι μόνο στο εσωτερικό της αυτοκρατορίας αλλά και στο κράτος των Αθηνών, υποδέχθηκε τις «μεταρρυθμίσεις» του 1908 με ενθουσιασμό, γιατί πίστεψε στην «οθωμανική ισότητα» και την ισοπολιτεία για όλους ανεξάρτητα από γένος και θρησκεία, που επαγγελλόταν το κίνημα των Νεοτούρκων. Επιπλέον η επανάστασή τους έγινε αναίμακτα. Έμελλε όμως να διαψευστούν με τον πιο δραματικό τρόπο.
Ο θεωρητικός του τουρκικού εθνικισμού ήταν ο διανοούμενος Ζιγιά Γκιοκάλπ (1876-1924), του οποίου το εθνικιστικό ιδεολογικό σύστημα είχε ακραία χαρακτηριστικά που πέρασαν στην κυρίαρχη εθνικιστική τουρκική ιδεολογία και μετατράπηκαν σε κρατική πολιτική. Ο Γκιοκάλπ διατύπωσε μια πρωτόλεια εκδοχή της ναζιστικής κοσμοθεωρίας. Πρότεινε ανοικτά «την υπέρβαση της χαλαρής Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με τη μετατροπή των ομάδων που ζούσαν σε αυτήν σε ένα συμπαγές ομοιόμορφο τουρκικό σώμα».
Έπρεπε, όμως, να αντιμετωπιστεί και το πρόβλημα της θρησκείας.
Το Ισλάμ από τη μια αποτελούσε μέρος της ψυχής των Τούρκων, από την άλλη όμως δημιουργούσε προσκόμματα στην πρόοδό τους.
Ο Κεμάλ θα εκμεταλλευτεί με ακραίο τρόπο τη μουσουλμανική πίστη των Οθωμανών για να πολεμήσει τους Έλληνες την περίοδο 1919-1922, θα την απορρίψει, όμως, καθώς οικοδομούσε το νέο εθνικό κράτος του.
Οι σοβινιστικές τάσεις των Νεοτούρκων φάνηκαν από πολύ νωρίς. Αρνήθηκαν ότι υπήρχε εθνικό ζήτημα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και επέλεξαν την πολιτική της βίαιης αφομοίωσης των εθνικών μειονοτήτων.
Είναι πλήρως αποδεδειγμένο σήμερα ότι διέπραξαν γενοκτονίες σε βάρος των Αρμενίων και των Ελλήνων του Πόντου.
Στα κείμενα των μη κεμαλιστών Τούρκων ιστορικών αποκαλύπτεται το οργανωμένο σχέδιο του νεοτουρκικού εθνικισμού ο οποίος γεννήθηκε στους κόλπους του οθωμανικού στρατεύματος, επηρεάστηκε βαθύτατα από τον γερμανικό μιλιταρισμό και προσπάθησε να δημιουργήσει μηχανισμούς ελέγχου της σύνθεσης των πληθυσμών που ζούσαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία την περίοδο 1913-1918.
Από τις έρευνες των ιστορικών αυτών αποδεικνύεται ότι οι Νεότουρκοι είχαν εμπνευστεί μια ιδεολογία περιθωριοποίησης και αποκλεισμού των στοχοποιημένων ομάδων του οθωμανικού πληθυσμού και είχαν εκπονήσει με λεπτομέρειες, από το 1911, ένα οργανωμένο σχέδιο με βάση το οποίο πραγματοποιήθηκε η Γενοκτονία των Ελλήνων και των Αρμενίων. Εκκαθαρίσεις που κατά περιοχές έλαβαν διαφορετική μορφή και ολοκληρώθηκαν με τη Μικρασιατική Καταστροφή.
Από το 1913 ξεκίνησαν ήδη οι μαζικές εκτοπίσεις από την περιοχή των Δαρδανελλίων. Από το 1914 ως το 1918 θα συνεχιστούν με ιδιαίτερη δριμύτητα στον δυτικό Πόντο (ο ανατολικός είχε καταληφθεί από τους Ρώσους μετά το 1916) για να συνεχιστούν σε δεύτερη φάση μετά το τέλος του πολέμου, ως το 1922.
Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου είχε ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό: τις εκτοπίσεις. Οι πληθυσμοί εκτοπίζονταν το χειμώνα, και από κει και πέρα το ρόλο του Άουσβιτς έπαιζε η φύση. Οι στάσεις στην εξορία αυτή δεν επιτρέπονταν σε κατοικημένα μέρη, παρά μόνο στην ύπαιθρο, για να είναι οι εξόριστοι εκτεθειμένοι στις άσχημες καιρικές συνθήκες. Στις χιονισμένες βουνοπλαγιές και τα παγωμένα οροπέδια της Ανατολής όπου αναγκάζονταν να περπατούν επί εβδομάδες οι εκτοπισμένοι, με προορισμό το θάνατο, έχασαν τη ζωή τους πολλές δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι. Είναι η διαδικασία που ονόμασε ο μεγάλος ιστορικός Πολυχρόνης Ενεπεκίδης ως «Άουσβιτς εν ροή».
Μια χαρακτηριστική περίπτωση είναι ότι έβαζαν άνδρες και γυναίκες να λουστούν σε θερμοκρασία 40 βαθμών, και μετά το λούσιμο και αφού είχαν λεηλατηθεί τα ρούχα τους, τους άφηναν εκτεθειμένους σε θερμοκρασίες κάτω του μηδενός. Επιδημίες, κακουχίες και στερήσεις αποτελείωναν όσους μπορούσαν να επιβιώσουν προσωρινά. Άτακτες τουρκικές ορδές επιτίθενταν στα απομονωμένα ελληνικά χωριά κλέβοντας, φονεύοντας, βιάζοντας.
Η κατάσταση χειροτέρεψε μετά το 1916 και την είσοδο της Ελλάδας στον Πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ. Σύμφωνα με τη Μαύρη Βίβλο της Πατριαρχικής Κεντρικής Επιτροπής, από όλη την έκταση της Μικράς Ασίας εκτοπίστηκαν 742.135 άτομα.
Ένας άλλος τρόπος εξολόθρευσης των Ελλήνων ήταν η επιστράτευση του ανδρικού πληθυσμού όχι σε κανονικές στρατιωτικές μονάδες, αλλά στα περιβόητα τάγματα εργασίας, τουρκιστί «αμελέ ταμπουρού». Οι Τούρκοι άρχισαν με την επιστράτευση όλων των ανδρών 15-45 ετών και την αποστολή τους στα τάγματα εργασίας. Στην καλύτερη περίπτωση οι επιστρατευμένοι κατασκεύαζαν δρόμους και σιδηροδρομικές γραμμές ή έσπαζαν νταμάρια. Οι επιστρατευμένοι ήταν αναγκασμένοι να εργάζονται από την ανατολή μέχρι τη δύση του ηλίου, κάτω από πολύ σκληρές εργασιακές και καιρικές συνθήκες, με απαράδεκτο και φτωχό σε θερμίδες και θρεπτική αξία σιτηρέσιο, με νερό που μετέφεραν από τους λάκκους, ενώ ήταν αναγκασμένοι να στρατωνίζονται κάτω από άθλιες συνθήκες. Και όλα αυτά σε περιοχές όπου ο χειμώνας είναι ιδιαίτερα σκληρός, με το θερμόμετρο να πέφτει συχνά κάτω κι από τους μείον σαράντα βαθμούς. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την εξασθένηση των επιστρατευμένων, οι οποίοι έπεφταν θύματα λοιμωδών ασθενειών που τους θέριζαν στην κυριολεξία. Το εξοντωτικό έργο ολοκληρωνόταν το χειμώνα, με το ψύχος να αποτελειώνει ό,τι είχαν αφήσει πίσω τους οι λοιμώδεις ασθένειες.
Στον ανατολικό Πόντο η προέλαση και η παρουσία του ρωσικού στρατού διαμόρφωσε διαφορετικές συνθήκες από τον δυτικό.
Λίγες ημέρες πριν από την είσοδο των Ρώσων στην Τραπεζούντα, το 1916, ο βαλής της πόλης παρέδωσε την εξουσία στον μητροπολίτη Χρύσανθο και σε τριμελή επιτροπή Ελλήνων με τη φράση «Από τους Έλληνες πήραμε την Τραπεζούντα, στους Έλληνες την παραδίδουμε». Οι Ρώσοι αποδέχτηκαν την ελληνική διοίκηση η οποία έγινε γνωστή ως Προσωρινή Κυβέρνηση Τραπεζούντας. Η πολιτική που ακολούθησε η Προσωρινή Κυβέρνηση και ειδικά ο μητροπολίτης Χρύσανθος προς τους μουσουλμάνους ήταν εξαιρετικά μετριοπαθής. Η πολιτική αυτή συνετέλεσε στην αποτροπή της ρήξης Ελλήνων και μουσουλμάνων.
Στη Συνδιάσκεψη Ειρήνης του Παρισιού, το 1919, υπεβλήθη υπόμνημα για τη δημιουργία Ελληνικής Δημοκρατίας του Πόντου, υπόθεση η οποία δεν τελεσφόρησε.
Στις 19 Μαΐου 1919 ο στρατιωτικός Κεμάλ έφτασε στη Σαμψούντα με φανερή αποστολή να επιβάλει στην περιοχή τη νομιμότητα, η οποία είχε διαταραχτεί από τη μια πλευρά λόγω της δράσης των Τούρκων ατάκτων, των γνωστών τσετών, και από την άλλη από τις ομάδες των Ελλήνων ανταρτών, που είχαν βγει στα βουνά για να γλυτώσουν από τον βέβαιο θάνατο των αμελέ ταμπουρού και των εκτοπισμών, αναλαμβάνοντας στη συνέχεια ρόλο προστάτη των ελληνικών κοινοτήτων, που ήταν θύματα των τσετών και του Τοπάλ Οσμάν. Όμως αντί αυτής της αποστολής, ο Μουσταφά Κεμάλ, από την πρώτη μέρα που πάτησε το πόδι του στη γη του Πόντου, έβαλε σε εφαρμογή το μυστικό του σχέδιο, που ήταν η κατάληψη της εξουσίας και η ολοκληρωτική εξολόθρευση του ελληνικού πληθυσμού του Πόντου, όπου, εκτός των άλλων, δρούσαν και δεκάδες χιλιάδες αντάρτες. Επί της ουσίας, το σχέδιο της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου και της Ανατολής το «εμπνεύστηκαν» και το έθεσαν σε εφαρμογή οι Νεότουρκοι, όμως ειδικά στην περιοχή του Πόντου το έθεσε σε εφαρμογή ο Μουσταφά Κεμάλ, ο οποίος ενέτεινε τα μέτρα και εφάρμοσε με μεγαλύτερη σκληρότητα τις μεθόδους εξολόθρευσης των Ελλήνων, ήτοι τους αναγκαστικούς εκτοπισμούς και τα αμελέ ταμπουρού, ενώ έδωσε πολιτική νομιμοποίηση, χρήμα και όπλα στον αρχηγό συμμορίας εκατοντάδων τσετών Τοπάλ Οσμάν, με εντολή να «τελειώνει» με τα ελληνικά χωριά του Πόντου. Μάλιστα, για να στερήσει από τους Έλληνες του Πόντου την πνευματική, θρησκευτική και οικονομική τους ηγεσία, ίδρυσε τα περιβόητα Δικαστήρια Ανεξαρτησίας (İstiklâl Mahkemeleri), στα οποία δικάστηκαν με συνοπτικές διαδικασίες και καταδικάστηκαν στον δι’ αγχόνης θάνατο εκατοντάδες κληρικοί, διανοούμενοι και επιχειρηματίες, που αποτελούσαν την κεφαλή και την αφρόκρεμα του ποντιακού Ελληνισμού.
Η πολιτική αλλαγή στη Ρωσία, με την επικράτηση των μπολσεβίκων και τη θετική αντιμετώπιση του κινήματος του Κεμάλ από την ηγεσία τους, ανήγαγε τον Μουσταφά Κεμάλ σε σημαντικό παράγοντα, τον οποίο πλέον προσπαθούσαν να προσεγγίσουν και να προσεταιριστούν και οι άλλοι γεωπολιτικοί παράγοντες της εποχής, Άγγλοι, Γάλλοι, Ιταλοί και άλλοι. Αυτή την ούτως ή άλλως δύσκολη και περίπλοκη νέα γεωπολιτική κατάσταση δεν μπόρεσε να διαχειριστεί η ελληνική πολιτική ηγεσία, τα λάθη της οποίας οδήγησαν στην κατάρρευση του Μικρασιατικού Μετώπου, στον Ξεριζωμό και τη Μικρασιατική Καταστροφή.

Ο απολογισμός της ποντιακής Γενοκτονίας ήταν τραγικός: σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που καταγράφθηκαν εκείνη την εποχή, 303.238 ήταν τα θύματα έως το 1922, ενώ τον Μάρτιο του 1924 (οπότε άρχισε η ανταλλαγή των πληθυσμών) ανέρχονταν σε 353.000.

Ρωμαίισα Καλομάνα... ένα τραγούδι για τη Γενοκτονία των Ποντίων



Το τραγούδι με την Πέλα Νικολαΐδη έχει τίτλο «Ρωμαίισα Καλομάνα» (σε μουσική Χρήστου Παπαδόπουλου και στίχους Μιχάλη Νικολαΐδη) είναι αφιερωμένο στη Γενοκτονία των Ποντίων, καθώς εξιστορεί τις τραγικές εκείνες στιγμές που έζησαν οι Πόντιοι.

Παναγία Σουμελά...

Ο ακριβής χρόνος ίδρυσης της μονής της Παναγίας Σουμελά δεν είναι γνωστός.
Κατά μία άποψη, που συνοδεύεται και από στοιχεία παράδοσης, η μονή ιδρύθηκε τα τέλη του 4ου αιώνα στο όρος Μελά της Τραπεζούντας. Ιδρυτές θεωρούνται δύο καλόγεροι από την Αθήνα, ο Βαρνάβας και ο Σωφρόνιος, που πήγαν στον Πόντο παρακινημένοι από ένα όνειρο που είδαν.
Σύμφωνα με την παράδοση, η εικόνα που τοποθέτησαν στη μονή οι δύο καλόγεροι ήταν ζωγραφισμένη από τον ευαγγελιστή Λουκά και βρισκόταν προηγουμένως στην Αθήνα, εξού και η αρχική της ονομασία, Παναγία Αθηνιώτισσα. Η μονή διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο τόσο στην ανάπτυξη του πολιτισμού και των γραμμάτων στον Πόντο όσο και σε κοινωνική προσφορά και περίθαλψη των Ποντίων κατά τα δύσκολα χρόνια των τουρκικών διώξεων.
Στα νοτιοανατολικά του Βυζαντινού Δικαιόσημου, ή αλλιώς, Ματσούκας, σημερινής Maçka, εκτείνεται η κοιλάδα με το φαράγγι της Παναγίας που την διατρέχει το ομώνυμο ποτάμι. Η κοιλάδα είναι υποβλητικότατη και κατάφυτη από ωραία ροδόδεντρα, την ποντική αζαλέα, και από πυκνό δάσος πεύκης, κλέθρου, πτελέας, σφενδάμου, κρανέας, μυρσίνης, ελάτης και πύξου, από την οποία πύξο, πήρε το όνομά του και ο Πυξίτης ποταμός που πήγαζε από τα υψίπεδα του όρους Κολάτ, μικρό τμήμα του οποίου αποτελούσε και το ποτάμι της Παναγίας. Πάνω από αυτό το ποτάμι, σε βράχο του όρους Μελά, κυριολεκτικά κρεμιέται η μονή της Υπεραγίας Θεοτόκου του Μελά (Σουμελά = Στου Μελά).
Εδώ, κατά την παράδοση, εναπόθεσαν την εικόνα της Θεοτόκου, όπως προαναφέρθηκε, οι μοναχοί Βαρνάβας και Σωφρόνιος οι Αθηναίοι, οι οποίοι είναι άγνωστο πότε ήρθαν στη δυσπρόσιτη και αφιλόξενη αυτή περιοχή της Τραπεζούντας.
Κατά την παράδοση αυτό συνέβη στα χρόνια του Μεγάλου Κωνσταντίνου. Στη διήγηση, όμως, του ταξιδιού τους, περιγράφονται εικόνες και συμβάντα του Βυζαντίου που αντιστοιχούν στα χρόνια της Μακεδονικής Δυναστείας. Και είναι πιθανό η εγκατάστασή τους στην περιοχή να χρονολογείται περί τον 10o αιώνα. Ακούγεται λογικό, διότι ο τόπος την περίοδο αυτή είχε ηρεμήσει από τους βαρβάρους, μέχρι να κάνουν την εμφάνισή τους οι τουρκομανικές φυλές και κυρίως οι Σελτζούκοι Τούρκοι του Ικονίου ή οι γειτονικοί Τζάνοι και Τσεπνήδες, ορεσίβιες φυλές που συχνά απειλούσαν τους χριστιανικούς πληθυσμούς.
Ο Ανδρόνικος ο Γίδων και οι μετά αυτόν αυτοκράτορες αναδιοργάνωσαν την άμυνα των ορεινών περασμάτων, ενδυνάμωσαν τα υπάρχοντα φρούρια και έκτισαν νέα. Ενίσχυσαν την ασκητική πολιτεία του Όρους Μελά και ίδρυσαν ένα οργανωμένο μοναστικό κέντρο που θα έλεγχε τα ορεινά περάσματα και τις Πύλες του Πόντου.
Σημαντικότερος δωρητής και ευεργέτης υπήρξε αναμφίβολα ο αυτοκράτωρ Αλέξιος Γ΄, ο επιφανέστερος ίσως των Μεγάλων Κομνηνών, που βασίλευσε από το 1349 μέχρι το θάνατό του το 1390. Σύμφωνα με την παράδοση, η γαλέρα που μετέφερε από την Κωνσταντινούπολη τον Αλέξιο τον Μέγα Κομνηνό, καθώς περιέπλεε τα Πλάτανα, έπεσε σε θαλασσοταραχή. Ο Αλέξιος ζήτησε τη βοήθεια της Παναγίας, η οποία του παρεσχέθη.
Ο σεβασμός του Αλέξιου φαίνεται στον χρυσόβουλο λόγο που εξέδωσε υπέρ της μονής το 1364. Το χρυσόβουλο αυτό πρώτος δημοσίευσε ο Jakob Philipp Fallmerayer ως αυθεντικό, ενώ ο Επαμεινώνδας Κυριακίδης με τον μητροπολίτη Χρύσανθο το θεωρούν αντίγραφο του πρωτοτύπου. Ο Fallmerayer, μάλιστα, μέμφεται τους μοναχούς της Σουμελά για την αδιαφορία τους απέναντι στους κώδικες και τα χειρόγραφα.
Το προνομιακό καθεστώς της μονής αποδέχθηκαν και οι Οθωμανοί κατακτητές μετά το 1461. Ο Σουλτάνος Σελίμ Α΄ (1467-1520), γιος και διάδοχος του σουλτάνου Βαγιαζίτ Β΄ και της Γκιουλμπαχάρ Χατούν, της Τραπεζούντιας κόρης Μαρίας, δώρησε στη μονή πέντε λαμπάδες, ενώ επικύρωσε και ανανέωσε με χατί σερίφ (αυτοκρατορικό διάταγμα) τα προνόμια που είχαν παραχωρηθεί στη μονή από τους Κομνηνούς αυτοκράτορες.
Μετά το 1923 και το διωγμό των Ελλήνων από την περιοχή, οι Τούρκοι πήραν τα χειρόγραφα και τα ιερά κειμήλια της μονής. Για ένα διάστημα η μονή έγινε καταφύγιο λαθρεμπόρων, τα δε ξύλινα τμήματά της πυρπολήθηκαν το 1930.
Από τα κειμήλια του μοναστηριού τελικά σώθηκαν τρία που θεωρούνται τα πιο σπουδαία: η περίφημη εικόνα της Παναγίας, ο σταυρός που δώρησε στη μονή ο αυτοκράτορας Μανουήλ Γ΄ (1390-1417) και το ευαγγέλιο του Οσίου Χριστοφόρου. Τα είχαν κρύψει σε παρακείμενη της μονής περιοχή οι καλόγεροι μετά την αναχώρησή τους το 1924. Το 1931 ο Ελευθέριος Βενιζέλος, με γράμμα του προς τον Ισμέτ Ινονού, πρωθυπουργό τότε της Τουρκίας, πέτυχε να δοθεί άδεια στον ιερομόναχο Αμβρόσιο Σουμελιώτη να πάει στη μονή, να βρει τα κειμήλια και να τα φέρει στο Βυζαντινό Μουσείο.
Το 1951 οι Πόντιοι μετέφεραν την εικόνα της Παναγίας Σουμελά από το Βυζαντινό Μουσείο στο νέο μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά που ανιστορήθηκε στις πλαγιές του Βερμίου.

Έτσι γεννήθηκαν οι πρώτοι Έλληνες Πόντιοι

Οι δύο αιώνες μετά το 750 π.Χ. είναι από τους πιο ενδιαφέροντες στην παγκόσμια ιστορία. Οι Έλληνες ξεκίνησαν τη δεύτερη φάση της αποικιακής τους επέκτασης και γέμισαν τις ακτές της Μεσογείου και του Εύξεινου Πόντου με τις νέες τους αποικίες.
Συνήθως οι άνθρωποι δεν εγκαταλείπουν την πατρίδα τους με προθυμία, και αν μάλιστα η χώρα που πηγαίνουν τους είναι άγνωστη, τότε είναι φανερό πως το κίνητρο που τους ανάγκασε να μεταναστεύσουν πρέπει να ήταν ιδιαίτερα δυνατό.
Κοινωνικές διαμάχες, εκτοπισμοί πολιτικών αντιπάλων, αύξηση του πληθυσμού, ανάγκη δημιουργίας καινούριων αγορών, εγκατάσταση εμπορικών διαμετακομιστικών σταθμών σε λιμάνια είναι μερικοί από τους λόγους αυτούς.
Οι Ίωνες έπλεαν με τα πλοία τους μέσα από τον Ελλήσποντο και την Προποντίδα ακολουθώντας τις ακτές του Ευξείνου, όπου ψάρευαν τόνους, έκαναν εμπόριο με τους ιθαγενείς και εγκαθιστούσαν οικισμούς σε όλες τις παραθαλάσσιες περιοχές. Λέγεται ότι η Μίλητος, που ήταν μεγάλο αποικιακό κράτος, ίδρυσε ογδόντα αποικίες σε αυτήν την περιοχή.
Η πρώτη ελληνική αποικία στον Εύξεινο Πόντο είναι η Ηράκλεια, αποικία των Μεγαρέων, έπειτα η Σινώπη, αποικία των Ιώνων της Μιλήτου, κατόπιν τα Κοτύωρα (σημερινή Ορντού), η Κερασούντα, η Τραπεζούντα, το Ρίζαιον και η Αθήνα αποικίες των Σινωπέων, δηλαδή ιωνικές, και στη συνέχεια, πιο πέρα, στις ανατολικές, βόρειες και δυτικές ακτές, μια αλυσίδα από ελληνικές πόλεις όπως η Φάσις, η Διοσκουριάς, το Παντικάπαιον, η Ολβία, η Θεοδόσια, η Οδησσός κ.ά. αποτέλεσαν σημαντικά αποικιακά κέντρα. Τέλος, το 562 π.Χ. οι Ίωνες της Φώκαιας ίδρυσαν την Αμισό (Σαμψούντα).
Οι πηγές ανάγουν την ίδρυση κάποιων αποικιών της Μιλήτου στα μέσα του 8ου αι. π.Χ., αλλά τα αρχαιολογικά ευρήματα από αυτές τις θέσεις παραπέμπουν σε ελληνικές εγκαταστάσεις που είχαν γίνει 100 έως 150 χρόνια νωρίτερα.
Έτσι, είναι κανείς υποχρεωμένος να υποθέσει ή ότι οι αρχαίες χρονολογίες έχουν στηριχτεί σε λανθασμένα δεδομένα ή ότι οι αρχαιολόγοι δεν έχουν βρει τους χώρους των πρώτων ελληνικών εγκαταστάσεων. Στην περίπτωση πάντως που υπήρξαν αυτές οι πρώιμες αποικίες, θα πρέπει να καταστράφηκαν από τις επιδρομές των Κιμμερίων κατά τα μέσα του 7ου αι. π.Χ.
Αν και οι ελληνικές αποικίες έζωναν τον Εύξεινο Πόντο σε μια σχεδόν αδιάσπαστη αλυσίδα, ο ελληνικός πολιτισμός δεν κατόρθωσε να διεισδύσει βαθιά στο εσωτερικό της χώρας.
Η παράκτια ζώνη του Ευξείνου προμήθευε στην Ελλάδα ψάρια, ξυλεία, βαφές, σιτάρι, μέταλλα, αγελάδες και βόδια. Χρησίμευε δε και για τον έλεγχο των δρόμων που οδηγούσαν από τα παράλια στο εσωτερικό της Μικράς Ασίας. Με αυτόν τον τρόπο η ελληνική φυλή απέκτησε δεσπόζουσα παρουσία ανάμεσα στις άλλες φυλές του κάθε τόπου.
Στα κατοπινά χρόνια οι άποικοι συνέχισαν να επικοινωνούν με τη μητροπολιτική Ελλάδα και ιδιαίτερα με το ιωνικό στοιχείο της Μιλήτου, από όπου κατάγονταν.
Η νοσταλγία, όπως συμβαίνει σε όλους τους ξενιτεμένους, τους έφερνε νοερά πιο κοντά στην παλιά τους πατρίδα και καθώς διαχώριζαν τον εαυτό τους από τους ντόπιους, δημιουργούσαν έντονη συνείδηση της ελληνικότητάς τους.

Πηγή: http://www.pontos-news.gr/

Οι Τούρκοι πέταγαν στον τοίχο τα μωρά για να τα σκοτώσουν

Καζαντζάκης, Νιρβάνας, Δροσίνης, Γρυπάρης, Σικελιανός, Ξενόπουλος, Σβορώνος, είναι μεταξύ των συγγραφέων και καλλιτεχνών που απέστειλαν σε Ευρωπαίους και Αμερικανούς διανοουμένους ψήφισμα διαμαρτυρίας για τη σφαγή των Ελλήνων στον Πόντο. Ένα ντοκουμέντο που περιγράφει όσα φρικιαστικά διέπραξαν οι Τούρκοι...
Οι Έλληνες συγγραφείς και καλλιτέχναι απηύθυναν προς τους διανοουμένους της Ευρώπης και Αμερικής την κάτωθι διαμαρτυρίαν:
Mετά βαθυτάτης συγκινήσεως οι συγγραφείς και καλλιτέχναι της Ελλάδος απευθύνονται προς τους διανοουμένους του πεπολιτισμένου κόσμου όπως γνωστοποιήσουν εις αυτούς την τραγωδίαν χιλιάδων οικογενειών του ελληνικού Πόντου. Ξηρά, εξηκριβωμένα και αναμφισβήτητα τα γεγονότα είναι τα εξής:
Οι Τούρκοι εφόνευσαν όλους ανεξαιρέτως τους κατοίκους της πόλεως Mερζιφούντος, αφού την ελεηλάτησαν και την επυρπόλησαν. Τους προσπαθήσαντας να διασωθούν ετυφέκισαν και εθανάτωσαν καταλαβόντες τας διόδους.
Mετετόπισαν όλον τον άρρενα πληθυσμόν των πόλεων Τριπόλεως, Κερασούντος, Ορδούς, Οινόης, Αμισού και Πάφρας και καθ’ οδόν κατέσφαξαν τους πλείστους εξ αυτών.
Έκλεισαν εντός του ναού του χωρίου Έλεζλη εν Σουλού-Τερέ 535 Έλληνας και τους κατέσφαξαν διασωθέντων μόνον τεσσάρων. Πρώτους έσφαξαν 7 ιερείς διά πελέκεως προ της θύρας του ναού.
Απηγχόνισαν εν Αμασεία 168 προκρίτους Αμισού και Πάφρας.
Εβίασαν όλας ανεξαιρέτως τας γυναίκας, τας παρθένους και τα παιδία των άνω πόλεων, τας ωραιοτέρας δε παρθένους και νέους έκλεισαν εις τα χαρέμια.
Πλείστα βρέφη εφόνευσαν, σφενδονίζοντες αυτά κατά των τοίχων.
Οι υπογεγραμμένοι θέτουσι τα ανωτέρω υπ’ όψιν των διανοουμένων της Ευρώπης και της Αμερικής θεωρούντες ότι όχι μόνον τα γεγονότα ταύτα αλλά και η ανοχή αυτών αποτελεί πένθος της ανθρωπότητος.
Άννινος X., Αυγέρης M., Bλαχογιάννης I., Bώκος Γερ., Γρυπάρης I., Δούζας Α., Δροσίνης Γ., Zάχος Α., Θεοδωροπούλου Αύρα, Θεοτόκης Κ., Iακωβίδης Γ., Καζαντζάκης N., Καζαντζάκη Γαλ., Καμπάνης Αρ., Καμπούρογλους Δ., Καρολίδης Π., Κόκκινος Δ., Κορομηλάς Γ., Mαλακάσης M., Mαλέας Κ., Mένανδρος Σ., Nικολούδης Θ., Nιρβάνας Π., Ξενόπουλος Γρ., Παλαμάς Κ., Παπαντωνίου Z., Παράσχος Κ., Πασαγιάννης Κ., Πολίτης Φ., Πωπ Γ., Σικελιανός Άγγ., Σκίπης Σ., Στρατήγης Γ., Ταγκόπουλος Δ., Τσοκόπουλος Γ., Φιλλύρας Ρ., Xατζιδάκις Γ., Xατζόπουλος Δ., Xορν Π.




Ότι ακριβές αντίγραφον,
Ο Γεν. Γραμματεύς,
Αθήναι, 22 Nοεμβρίου 1921

Πηγή: http://www.pontos-news.gr/

Την πατρίδαμ’ έχασα, έκλαψα και πόνεσα... λύουμαι κι αροθυμώ, ν’ ανασπάλω κι επορώ

Στις 19 Μαΐου, 1919 με την αποβίβαση του Κεμάλ Ατατούρκ στη Σαμψούντα, άρχισε η δεύτερη και σκληρότερη φάση της Ποντιακής Γενοκτονίας. Περίπου 353.000 Έλληνες από τον μικρασιατικό Πόντο εξοντώθηκαν την περίοδο 1916-1923. Οι Τούρκοι με τη γενοκτονία των Ποντίων, τις λεηλασίες, τις πυρπολήσεις των χωριών, τους απαγχονισμούς και τους εκτοπισμούς που ακολούθησαν, κατάφεραν να αλλοιώσουν τον εθνολογικό χαρακτήρα των ελληνικών περιοχών.
Περισσότεροι από 400.000 ξεριζωμένοι έφθασαν με καραβάνια στα μεγάλα αστικά της Ελλάδος αφήνοντας πίσω τους έναν πολιτισμό 3 χιλιετιών, προγονικά εδάφη, εκκλησίες, τάφους και σχολεία. Άρχισαν έναν αγώνα επιβίωσης προσπαθώντας παράλληλα να διατηρήσουν τον ποντιακό πολιτισμό, την μουσική, τη γλώσσα, τα ήθη και τα έθιμά τους .
Επί δεκαετίες οι Πόντιοι αγωνίζονται για την αποκατάσταση της μνήμης των θυμάτων, με την αναγνώριση της γενοκτονίας από την Τουρκία. Η Βουλή των Ελλήνων αναγνώρισε τη γενοκτονία το 1994 και ψήφισε την ανακήρυξη της 19ης Μαΐου ως «Ημέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία των Ελλήνων στο Μικρασιατικό Πόντο».
Η Γενοκτονία των Ποντίων είναι σελίδα μιας ευρύτερης ιστορίας που ιστορικοί αποκαλούν «χριστιανικό ολοκαύτωμα» ανέφερε ο ιστορικός Βλάσης Αγτζίδης, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ το 2015 και τον δημοσιογράφο Φάνη Γρηγοριάδη και την οποία αναδημοσιεύουμε από το αρχείο του ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας των Ποντίων. Τι οφείλουμε να θυμόμαστε σήμερα;
Θα πρέπει να ορίσουμε αρχικά σε τι αναφερόμαστε. Η Γενοκτονία των Ποντίων είναι μία σελίδα μιας μεγάλης, ευρύτερης, ιστορίας. Είναι κομμάτι της πολιτικής των Νεοτούρκων και του Κεμαλισμού να εξοντώσει τις χριστιανικές ομάδες, η οποία έχει διάφορες κατηγορίες. Η υπέρτατη κατηγορία είναι η γενοκτονία των χριστιανικών κοινοτήτων, όπως έχει οριστεί από το συνέδριο των Νεοτούρκων. Έχουν στοχοποιηθεί οι χριστιανικές κοινότητες, αυτό είναι το πρώτο και υπέρτατο πλαίσιο, αυτό που αποκαλούμε εμείς οι χριστιανοί ιστορικοί το «χριστιανικό ολοκαύτωμα». Μέσα εκεί, λοιπόν, υπάρχουν επιμέρους μορφές εξόντωσης των μειονοτήτων, για τους Έλληνες, τους Αρμένιους, τους Ασσυροχαλδαίους - Αραμαίους. Γίνονται γενοκτονίες και των τριών αυτών κοινοτήτων, στη δε περίπτωση των Ελλήνων υπάρχει και μια άλλη επιμέρους διάκριση, γενοκτονίες στον Πόντο, στην Ανατολική Θράκη, στην Ιωνία, στη Βιθυνία. Είναι δηλαδή πολύ ευρύ ιστορικό φαινόμενο. Είναι ο μετασχηματισμός μιας αυτοκρατορίας σε εθνικό κράτος. Και ο μηχανισμός του μετασχηματισμού είναι οι γενοκτονίες. Δηλαδή, αυτό πρέπει να γίνει συνείδηση.Ποια είναι τα μεγέθη; Τα θύματα;
Το 1914 με την έναρξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου ξεκινούν και οι μεγάλες διώξεις κατά των χριστιανικών κοινοτήτων, με τη συγκάλυψη των Αυστρογερμανών που ήταν και οι σύμμαχοι των Νεότουρκων. Υπάρχουν περίπου 2.2000.000 Έλληνες στη Θράκη και στη Μικρασία, εννοούμε Πόντο, Βιθυνία, Καππαδοκία, κ.α. Στον Πόντο, ο πληθυσμός ανέρχεται στους 450.000 ανθρώπους. Αυτό που ξέρουμε είναι, ότι το 1928 καταγράφηκαν ως πρόσφυγες στην Ελλάδα 1.250.000 άνθρωποι. Υπολογίζουμε ότι το συνολικό κόστος θυμάτων και αγνοουμένων είναι 700.000 - 800.000. Δεν έχουμε ακριβή στοιχεία, ποτέ δεν έγιναν λεπτομερειακές έρευνες την εποχή που θα μπορούσαν να γίνουν και τώρα προσπαθούμε, μέσα από τα λιγοστά στοιχεία που μας έχει κληροδοτήσει η Ιστορία, να αναπλάσουμε τα πραγματικά μεγέθη. Η γενοκτονία δεν έχει, όμως, σχέση με τον αριθμό των θυμάτων. Έχει ποιοτικά χαρακτηριστικά.
Ο πραγματικός αριθμός των θυμάτων δεν ξέρουμε ποιος είναι στον Πόντο, στη Θράκη, στη Σμύρνη ή στην Ιωνία.
Το μόνο που ξέρουμε είναι ότι ο συνολικός αριθμός των θυμάτων, σε όλη την οθωμανική αυτοκρατορία, είναι 700.000-800.000. Προσπαθούμε να υπολογίσουμε πόσοι εγκαταστάθηκαν στη Ρωσία, πόσοι μπορεί να έφυγαν στη διασπορά, Γαλλία, ακόμη και Λατινική Αμερική και να δούμε τον αριθμό των θυμάτων στην Ελλάδα που υπήρχε τη δεκαετία του 1920 και μια φοβερή θνησιμότητα των προσφύγων και να καταλήξουμε τελικά, ότι εκεί, στις πατρίδες τους, ο πραγματικός αριθμός των θυμάτων της γενοκτονίας κατά του συνολικού ελληνικού πληθυσμού της Ανατολής είναι περίπου 700.000 - 800.000 άτομα.
Ποιοι είναι υπαίτιοι; Έχει ευθύνες το τουρκικό κράτος;
Το τουρκικό κράτος, η Τουρκική Δημοκρατία, δημιουργείται το 1923, δηλαδή μετά το τέλος των γεγονότων. Τα γεγονότα και τις γενοκτονίες τις προκάλεσε ο ακραίος τουρκικός εθνικισμός, οι Νεότουρκοι στην αρχή και ο Κεμάλ στη συνέχεια. Η σχέση του τουρκικού κράτους με αυτούς που διέπραξαν τις γενοκτονίες μπορεί να μην είναι θεσμική, είναι όμως οργανική. Γιατί ουσιαστικά αυτοί δημιουργούν το τουρκικό κράτος.Σήμερα, με τον Ερντογάν και τους μουσουλμάνους στην κυβέρνηση της Τουρκίας, σαφώς υπάρχει πιο διαλλακτική αντιμετώπιση του θέματος αυτού, από ό,τι με τους παραδοσιακούς κοσμικούς, τους εθνικιστές, τους Κεμαλιστές δηλαδή. Υπάρχει μια πιο ευνοϊκή, θα λέγαμε, αντιμετώπιση. Βέβαια, για να είμαστε δίκαιοι, είναι γνωστά τα όρια που έχει το ίδιο το τουρκικό κράτος.
Ειδικά για τους Αρμένιους υπάρχει η εκκρεμότητα των αρμενικών περιουσιών που εγκαταλείφθηκαν και οικειοποιήθηκε το τουρκικό κράτος και δόθηκαν μετά σε εκλεκτούς του καθεστώτος.
Αυτό δεν υπάρχει στην ελληνική περίπτωση, είτε στον Πόντο, είτε στη Σμύρνη, είτε στη Θράκη, καθώς με τη Συνθήκη της Αγκύρας, το 1930, η Ελλάδα και η Τουρκία συμφώνησαν να αλλάξουν πληθυσμούς και περιουσίες. Άρα, ο φυσικός «αντίδικος» των προσφύγων του '22, Ποντίων, Μικρασιατών, Ανατολικοθρακών είναι ουσιαστικά το ελληνικό Δημόσιο. Είναι αυτή η μεγάλη διαφορά.
Υπάρχει, ωστόσο, και μια άλλη άποψη -ορισμένων, μάλιστα, πανεπιστημιακών- που αμφισβητούν ότι διαπράχθηκε γενοκτονία ή ότι οι διωγμοί σε βάρος των Ελλήνων της Ανατολής έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά...
Αυτό είναι από τα πιο ενδιαφέροντα φαινόμενα στην ύπαρξη της σύγχρονης Ελλάδας, η ύπαρξη ενός εκτεταμένου ρεύματος αρνητών της γενοκτονίας. Η άρνηση της γενοκτονίας, αυτού που συνέβη δηλαδή στην Οθωμανική Αυτοκρατορία από τους Νεότουρκους και τους Κεμαλικούς, μετά το 1922, ήταν η βασική στρατηγική επιλογή του ελληνικού κράτους και των επίσημων ελλαδικών ελίτ. Η μνήμη των προσφύγων, εάν μπόρεσε να διασωθεί, διασώθηκε από τις ίδιες τις κοινότητες των προσφύγων και μόνο όταν έρχεται η μεταπολίτευση, μετά τη δικτατορία, ουσιαστικά αναδύεται η κοινωνία των πολιτών και μπορούν οι προσφυγικοί πληθυσμοί να διεκδικήσουν να ενσωματωθεί η δική τους ιδιαίτερη ιστορική μνήμη στο συλλογικό εθνικό αφήγημα. Κάτι που, μέχρι τότε, δεν είχε γίνει και ήταν κι απαγορευμένο. Στη δεκαετία του '90, λοιπόν, που έχουμε δύο ανακηρύξεις Ημερών Μνήμης, 19 Μαΐου για τον Πόντο, 14 Σεπτεμβρίου για το σύνολο της Μ. Ασίας, στην πραγματικότητα το ελληνικό πολιτικό σύστημα προσπαθεί, σε συμβολικό επίπεδο, να επιλύσει τις ιστορικές εκκρεμότητες που είχε με τον ελληνισμό της ανατολής με τους πρόσφυγες του 1922.Όμως, αυτό που συμβαίνει είναι ότι μια μικρή ομάδα ιστορικών, αναθεωρητών -όπως θέλετε πέστε το- παραμένει προσκολλημένη στα παλιά μοντέλα, που ήταν εξαιρετικά τουρκοφιλικά, που παραγνώριζαν το γεγονός, ότι εκεί διαπράχθηκε γενοκτονία και ότι αυτός που τη διέπραξε δεν ήταν ούτε δημοκράτης, ούτε μεταρρυθμιστής, Νεότουρκοι και Μουσταφά Κεμάλ Πασά, αλλά αντιθέτως πρωτοναζιστικά ρεύματα που εντάσσονταν στην ιδεολογική κατηγορία των ολοκληρωτικών ακροδεξιών κινημάτων του μεσοπολέμου. Αυτή, λοιπόν, τη φοβερή διάκριση δεν την κάνουν λόγω πολιτικών και ιδεολογικών αγκυλώσεων.
Κι έχουν φτάσει στο ακρότατο σημείο της αμφισβήτησης της μνήμης των προσφύγων μέσα από την άρνηση του ότι πραγματοποιήθηκε γενοκτονία.
Έτσι, βρισκόμαστε μπροστά σε ένα πολύ ενδιαφέρον μεν, τραγικό δε, δίλημμα και σύγκρουση μέσα στον ελλαδικό χώρο. Πράγματα που είναι διεθνώς πλέον καταχωρημένα ως γενοκτονία, π.χ. η γενοκτονία των Ελλήνων της Ανατολής (Πόντος, Ιωνία, Αν. Θράκη) έχει θεωρηθεί σαν μία από τις μεγάλες γενοκτονίες του 20ού αιώνα από τον καθ' ύλην αρμόδιο οργανισμό, το «Ινστιτούτο Μελέτης των Γενοκτονίων» (IAGS). Κι, όμως, στην Ελλάδα υπάρχει μια ερημιά απόλυτη στο θέμα αυτό. Δυστυχώς, μόνο οι προσφυγογενείς ιστορικοί σήμερα και βεβαίως κάποιοι λίγοι, φωτεινές εξαιρέσεις, του περίγυρου, προσεγγίζουν με τόλμη τα γεγονότα αυτά. Η πλειονότητα των Ελλήνων ιστορικών είναι αγνωστικιστές και ουδέτεροι.
Μπορεί να στοιχειοθετηθεί γενοκτονία με βάση τα υπάρχοντα στοιχεία;
Μα, φυσικά, είναι αυτονόητο. Οι αρνητές κάνουν μια... απατεωνιά, μπερδεύουν τον όρο «γενοκτονία». Η γενοκτονία είναι νομικός όρος, όρος του διεθνούς νομικού δικαίου, δεν είναι ένας όρος της καθομιλουμένης, όπως σφαγή, καταστροφή, εθνική εκκαθάριση, κ.λ.π. Είναι διεθνής νομικός όρος που ορίζεται με πολύ συγκεκριμένα κριτήρια, τα οποία όλα υπάρχουν στην περίπτωση της γενοκτονίας των Ελλήνων της Ανατολής. Είναι πραγματικά οδυνηρό, ότι στην Ελλάδα δεν έχει γίνει ένας δημόσιος διάλογος για όλα αυτά και ότι υπάρχει μια υπόγεια υπονόμευση της μνήμης των προσφύγων του '22.
Οι αρνητές, η μικρή ομάδα των συνειδητών αρνητών, εξαρχής έχουν αποφασίσει και προσπαθούν να βρουν επιχειρήματα να στηρίξουν την άποψή τους.
Ουσιαστικά έχουν μια αντίληψη λατρευτική προς τον τουρκικό εθνικισμό, όσο κι εάν ακούγεται παράξενο. Είναι μια τουρκοφιλική, σε σχέση με τον εθνικισμό πάντα, αντίληψη, η οποία ανατρέπεται πρωτίστως από ποιους λέτε; Από τους Τούρκους ιστορικούς... Αυτή τη στιγμή, οι κύριοι σύμμαχοι οι δικοί μας στον ερευνητικό και ακαδημαϊκό χώρο για τη μελέτη των γενοκτονιών είναι μια νέα ιστοριογραφική σχολή στην Τουρκία, Τούρκων αριστερών ιστορικών, οι οποίοι δεν έχουν κανένα ταμπού, μελετούν τα οθωμανικά και τουρκικά αρχεία και με εκπληκτικά διδακτορικά αποκαλύπτουν το τρομερό έγκλημα που έκανε ο τουρκικός εθνικισμός σε βάρος των χριστιανικών κοινοτήτων.Η Βουλή των Ελλήνων όρισε ώς «Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου» τη 19η Μαΐου...
Εάν αναγνωρίστηκε από τη Βουλή των Ελλήνων ήταν γιατί οι πρόσφυγες και οι βουλευτές τους επέβαλαν αυτή τη διαδικασία αναγνώρισης. Όμως, ποτέ δεν είχαμε μια διαδικασία γνώσης και αξιοποίησης του παρελθόντος.
Το ελληνικό κράτος και οι μηχανισμοί του ήταν πάντα αντίθετοι σε όλο αυτό, θεωρώντας ότι διαταράσσει την κανονικότητα των ελληνοτουρκικών σχέσεων...
Αν ο προσφυγικός χώρος ήθελε να προχωρήσει αυτή η διαδικασία θα έπρεπε να οργανωθεί καλύτερα, να αναπτύξει τους δικούς του ιστορικούς και να ακολουθήσει τον δρόμο των Αρμενίων, που εάν κατάφεραν να κατοχυρώσουν την ιστορική τους εμπειρία στη διεθνή αντίληψη περί ιστορίας του 20ού αιώνα, δεν το έκαναν επειδή είχαν ένα κράτος από πίσω τους, το έκαναν επειδή ήταν αποφασισμένοι και συνειδητοποιημένοι.

Πηγή: http://www.amna.gr/

Άδεια αναδημοσίευσης:

Κάθε Αναδημοσίευση επιτρέπεται υπό τον όρο ότι θα γίνεται αναφορά προέλευσης του ληφθέντος περιεχομένου από τον παρόντα Ιστοτόπο με παραπομπή (link).